22.12.2022 Etap okręgowy Olimpiady Literatury i Języka Polskiego Juniorów – co warto wiedzieć?
Od stosunkowo niedawna do licealnej olimpiady polonistycznej, odbywającej się już od ponad pół wieku, dołączyła jej młodsza siostra w postaci zawodów przeznaczonych dla uczniów szkół podstawowych. Niedługo będzie miał miejsce etap okręgowy Olimpiady Literatury i Języka Polskiego Juniorów kolejnej, czwartej już edycji. W przygotowaniach do niego może pomóc Ci kompleksowy kurs Indeksu w Kieszeni. Gwarantujemy, że z nami możesz osiągnąć wysoki wynik na Olimpiadzie!
Źródło: www.pexels.com
Udało Ci się uzyskać odpowiednią liczbę punktów na etapie szkolnym i uzyskałeś awans do zawodów okręgowych? Nasze gratulacje! Przed Tobą całkiem spore wyzwanie, a tymczasem czasu wcale nie jest bardzo wiele. Dlatego też warto zacząć od dowiedzenia się w szczegółach, czego można się spodziewać na etapie okręgowym.
Etap okręgowy Olimpiady Literatury i Języka Polskiego – kilka informacji organizacyjnych
Etap okręgowy w roku szkolnym 2022/2023 został zaplanowany 28 stycznia oraz 25 lutego – odpowiednio dla części pisemnej oraz ustnej. W tym roku Olimpiada powraca do stacjonarnego trybu przeprowadzania zawodów. Oznacza to, że odbędą się one w miejscach wskazanych przez odpowiednie komitety okręgowe, najczęściej w siedzibach lokalnych uczelni.
Część pisemna egzaminu jest dwudzielna – najpierw uczniowie tworzą rozprawkę na jeden spośród możliwych do wyboru tematów. Czas na napisanie wynosi 120 minut. W przeciwieństwie do etapu szkolnego, nie są one znane przed dniem przeprowadzenia zawodów. Dotyczą wszystkich lektur, które zostały wskazane przez organizatorów w ramach danej edycji zawodów. Ponadto uczniowie rozwiązują jeszcze test z wiedzy o języku, na co przeznaczono kolejne 90 minut.
Część ustna, odbywająca się blisko miesiąc później niż pisemna, trwa zwykle około 40 minut. Uczeń najpierw losuje jeden wiersz z puli, która jest znana odpowiednio wcześniej przed zawodami. Następnie otrzymuje 20 – 30 minut na przygotowanie, po czym recytuje utwór (raczej czytając z kartki niż z pamięci) i rozmawia z komisją na temat tekstu.
Część pisemna etapu okręgowego Olimpiady Literatury i Języka Polskiego Juniorów – co jeszcze warto wiedzieć?
Zadaniem ucznia w tej części jest napisać rozprawkę na jeden z zaproponowanych przez Komitet Główny tematów. Są one skonstruowane w ten sposób, aby uczeń znów mógł skorzystać z lektur, które przeczytał na etap szkolny, a także z innych znanych sobie tekstów. W bieżącej edycji Olimpiady lista lektur prezentuje się następująco:
Zagadnienie I. Literackie podróże – poznawanie siebie i świata
1. Jules Verne, W 80 dni dookoła świata, przekład Zbigniew Florczak, Wydawnictwo Wilga, Warszawa 2019 lub inne wydania w tym przekładzie (wyd. 1: Warszawa 1952).
2. Catherine Clément, Podróż Teo, przekład Adam Szymanowski, Wydawnictwo Cyklady, Warszawa 1999.
3. Ryszard Kapuściński, Droga do Kumasi; Ja, biały; W cieniu drzewa, w Afryce, w: tegoż, Heban, Agora, Warszawa 2008 lub inne wydania (wyd. 1: Warszawa 1998).
4. Dorota Terakowska, Córka Czarownic, Wydawnictwo Literatura, Łódź 2022 lub inne wydania (wyd. 1: Chotomów 1991).
5. Adam Bahdaj, Podróż za jeden uśmiech, Wydawnictwo Literatura, Łódź 2019 lub inne wydania (wyd. 1: Warszawa 1964).
Zagadnienie II. Planeta – przyroda – my. Jak literatura uczy rozumienia natury
1. Adolf Dygasiński, Zając, wydanie dowolne (zalecane wydania ze słownikiem trudniejszych wyrazów).
2. Sara Pennypacker, Pax, przekład Dorota Dziewońska, Wyd. IUVI, Kraków 2016.
3. Colin Thiele, Chłopiec z burzy, w: tegoż, Chłopiec z burzy i inne opowiadania, przekład Danuta Górska, Janusz Ochab, Robert Waliś, Wyd. Albatros, Warszawa 2019.
4. Yann Martel, Życie Pi, przekład Zbigniew Batko, Wyd. Znak, Kraków 2003.
5. Cezary Harasimowicz, Mirabelka, Wyd. Zielona Sowa, Warszawa 2018 (lub wydanie następne).
Źródło: www.pexels.com
Tematy pojawiające się na etapie okręgowym zazwyczaj łączą ze sobą powyższe zagadnienia. Ma to na celu sprawdzić znajomość kompletu lektur u startujących w zawodach uczniów. Forma wypowiedzi pisemnej jest analogiczna jak na pierwszym etapie i w niewielkim tylko stopniu różni się od rozprawki szkolnej. Więcej na ten temat dowiedzieć się można chociażby w ramach kursu przygotowującego oferowanego przez Indeks w Kieszeni.
Test językowy obejmuje zagadnienia omawiane na lekcjach języka polskiego w szkole podstawowej w takim zakresie, jaki jest niezbędny do uzyskania oceny bardzo dobrej. Możesz więc spodziewać się zagadnień z części mowy, ortografii i interpunkcji, składni zdania oraz budowy wyrazów, jak również frazeologii. Zadania na tym etapie zmagań mają zwykle charakter zamknięty, rzadziej otwarty. Przykładowe testy można znaleźć tutaj: http://olijpsp.pl/2020/07/przykladowy-test-z-nauki-o-jezyku/.
Zarówno za pracę pisemną, jak i za test językowy można uzyskać po 30 punktów. Do części ustnej przechodzą ci uczniowie, którzy w każdej części uzyskali co najmniej połowę punktów.
Kilka informacji o części ustnej etapu okręgowego Olimpiady Literatury i Języka Polskiego Juniorów
Tym razem uczestnicy muszą się zmierzyć z utworami lirycznymi. Ich pula jest znana na ponad miesiąc przed zawodami – można więc swobodnie się z nimi zapoznać i przemyśleć ich przesłanie. Pomocą służą również przygotowane przez organizatorów wybory cytatów z wypowiedzi badaczy literatury poświęconych poszczególnym autorom.
Zestawy wierszy na aktualną edycję Olimpiady zostaną udostępnione wkrótce, natomiast już dzisiaj wiadomo, że będą to utwory Wacława Potockiego, Adama Mickiewicza, Anny Kamieńskiej, Julii Hartwig oraz Piotra Sommera. Jak widać więc, w grupie tej znajdują się reprezentanci różnych epok, od baroku aż do współczesności. Istotniejsze jest jednak przesłanie samych utworów niż ich osadzenie w kontekście historycznoliterackim.
Komisja ocenia zarówno walory estetyczne ustnej interpretacji wiersza (w postaci odczytania z kartki lub recytacji z pamięci), jak i wartość merytoryczną swobodnej rozmowy o tekście, którą potem przeprowadza się z uczniem. Warto więc wcześniej dowiedzieć się czegoś więcej o sztuce pięknego czytania, jak i samych zaproponowanych utworach. Z pomocą może przyjść kurs Indeksu w Kieszeni.
W tej części zawodów możesz uzyskać maksymalnie 40 punktów. Awans do części finałowej otrzymują ci uczniowie, którzy uzyskali przynajmniej połowę punktów. Dalej nie przechodzi jednak więcej niż 12 najlepszych uczniów z danego okręgu.
Podsumowanie
Etap okręgowy Olimpiady Literatury i Języka Polskiego Juniorów nie należy do najłatwiejszych od strony merytorycznej, ani też najprostszych pod względem organizacyjnym. Mamy jednak nadzieję, że nasze porady okażą się dla Ciebie przydatne. Sprawdź również nasz kurs, a z pewnością poradzisz sobie z każdym wyzwaniem na Olimpiadzie. Powodzenia w olimpijskich zmaganiach!
