Matura z chemii – informacje

Chcę być lekarzem, czyli dokładnie przygotowanie do matury z chemii

Czy matura z chemii jest trudna? Takie pytanie zadaje sobie pewnie każdy licealista w dniu wyboru przedmiotów zdawanych na maturze. Chemia należy do jednego z najczęściej wybieranych przedmiotów rozszerzonych na egzaminie maturalnym. Skąd wynika taka popularność i jak przeprowadzić odpowiednie przygotowanie do matury z chemii? 

Wystarczy spojrzeć na standardowe repetytoria, które w kompleksowy sposób przekazują wiedzę niezbędną do napisania egzaminu. Materiały tego typu z przedmiotów ścisłych (matematyka, fizyka i chemia) liczą kilkadziesiąt stron, z czego większość stanowią mapy myśli i rysunki. W porównaniu do znacznie grubszych repetytoriów z innych przedmiotów te z chemii mogą sugerować, że zakres wiedzy wymagany od maturzysty jest znacznie bardziej okrojony.

Takie myślenie może jednak okazać się zgubne. Oczywiście – zakres wiedzy teoretycznej niezbędnej do przyzwoitego zdania matury rozszerzonej z chemii jest zdecydowanie mniej obszerny niż z przedmiotów typowo przyrodniczych czy ekonomicznych. 

Chemia jest jednak dziedziną nietypową – znajduje się ona bowiem na granicy dziedzin przyrodniczych i ścisłych. Wymaga ona nie tylko opisu zjawisk, znajomości ich przebiegu i charakterystyki procesów, ale również ich analiz ilościowych. To właśnie ta „matematyczna część” chemii sprawia uczniom najwięcej problemów. Jak więc należy myśleć o chemii? No cóż… po chemicznemu!

Kilka uwag praktycznych

Chemia jest jednym z przedmiotów dodatkowych, które może wybrać każdy maturzysta. Podobnie jak na egzaminach w poprzedniej formule – również w formule 2023 egzamin z chemii zdawany jest wyłącznie na poziomie rozszerzonym. Egzamin maturalny z chemii trwa 180 minut. Arkusz zawiera około 45 zadań różnej długości, których punktacja zależy od stopnia złożoności zadania. Jedną
z nowości, jakie wprowadza arkusz Matura 2023, jest występowanie zadań w wiązkach tematycznych, które dotyczą jednego rozbudowanego problemu.

Przyciąga barwnością i intensywnością. Kto by nie chciał na własne oczy zobaczyć reakcji spalania magnezu w atmosferze tlenowej? Albo wykonać magicznej sztuczki ze zmiana koloru roztworu w zlewce? Kogo nie ciekawi chemia w najbliższym otoczeniu? Ta wizualna część chemii kusi i zmusza do głębszego zainteresowania się obserwowanymi zjawiskami. 

I w tym momencie dopiero zaczyna się rzeczywista edukacja chemiczna na poziomie maturalnym. Okazuje się bowiem, że nie wystarczy znać określonej reakcji chemicznej – nie jest ona przecież określona tylko poprzez łączenie pewnych elementów w celu uzyskania innych! Chemia to również matematyka – czasami bardzo skomplikowana matematyka. 

Procesy chemiczne – zarówno w laboratorium, jak i na arkuszu maturalnym – opisywane są jakościowo i ilościowo. Opis jakościowy pozwala na określenie konkretnych substancji, które biorą udział w reakcji. Opis ilościowy jest niezbędny do rzeczywistego przeprowadzenia reakcji, wyliczenia jej wydajności i przewidzenia skutków. Nie wszystkie reakcje zachowują się tak samo niezależnie od warunków. Chemia jest nam bardzo bliska, bo jest jak my! W zależności od warunków reakcji mogą one dawać różne produkty. Tak samo my – w zależności od pogody i okoliczności wybierzemy z szafy inną koszulkę.

Jakich zadań można się spodziewać?

Arkusz maturalny z Chemii zawiera zarówno zadania otwarte jak i zamknięte. 

Zadania zamknięte oparte są na kilku podstawowych modelach:

– zadania wyboru odpowiedzi spośród podanych (tak zwane ABC);

– zadania prawda/fałsz;

– zadania „na dobieranie”.

Zadania otwarte cechują się znacznie większą różnorodnością:

– zadania z luką;

– zadania krótkiej odpowiedzi pisemnej;

– zadania odpowiedzi rozszerzonej (dotyczą przede wszystkim zadań opierających się na argumentacji i zadań obliczeniowych).

Wśród najtrudniejszych zadań maturalnych z chemii w pierwszej kolejności wymienia się zadania doświadczalne. Trudność w ich rozwiązywaniu wynika z ograniczonych możliwości uczniów do samodzielnego przeprowadzenia podobnych doświadczeń w klasach licealnych. Ich rozwiązanie wymaga więc znacznych zdolności przewidywania przebiegu procesów chemicznych i zjawisk fizycznych. Zadania te wymagają również umiejętności projektowania doświadczenia, a nie tylko opisywania obserwacji.

Na co szczególnie uważać?

Samodzielna nauka chemii bywa problematyczna – nie zawsze wystarczy bowiem nauczyć się formułek, struktur i definicji. W przypadku, gdy chcesz zrozumieć daną dziedzinę nauki, nieoceniony okazuje się doświadczony nauczyciel z pasją. Tu wkracza zespół Indeksu w Kieszeni, który nie tylko od lat prowadzi przygotowanie do matury z chemii przyszłych studentów czołowych uczelni w Polsce (a nawet za granicą), ale także naucza z pasją i obszernym zapasem autorskich materiałów. 

Dzięki doświadczeniu każdy z prowadzących wie, na co dokładnie należy zwrócić uwagę. Na bieżąco „monitorujemy” nowelizacje podstawy programowej i informatory maturalne. Dzięki temu znacznie skuteczniej przygotowujemy uczniów do egzaminu maturalnego. Zapraszamy na stronę dedykowaną przygotowaniu do egzaminu maturalnego z chemii. 

Co należy umieć na egzamin z chemii?

Uczniowie aspirujący do miejsc na kierunkach medycznych i ścisłych na najlepszych uniwersytetach w Polsce, aby spokojnie przeżyć okres rekrutacji, powinni uzyskać wynik powyżej 90%. Jak tego dokonać? Tu mechaniczne rozwiązywanie zadań niestety nie wystarczy. Osiągnięcie tak wysokiego pułapu jest możliwe wyłącznie dzięki zrozumieniu chemii! 

Coraz częściej na arkuszach maturalnych pojawiają się zadania, które wyłamują się z dobrze opanowanego schematu. Przygotowanie do matury z chemii, a raczej tej dalszej części to dla większości uczniów niemały problem. Zrozumienie chemii już na etapie jej podstaw teoretycznych jest kluczowe przy bardziej zaawansowanych zadaniach. Ucząc się zawsze powinniśmy zadawać sobie podstawową pulę pytań (i na nie odpowiadać):

– Dlaczego?

– A co by było, gdyby?

– W jaki sposób?

Oparcie swojej nauki chemii na tych trzech krótkich pytaniach znacząco podniesie kompetencje każdego ucznia.

Na co szczególnie uważać?

Samodzielna nauka chemii bywa problematyczna – nie zawsze wystarczy bowiem nauczyć się formułek, struktur i definicji. W przypadku, gdy chcesz zrozumieć daną dziedzinę nauki, nieoceniony okazuje się doświadczony nauczyciel z pasją. Tu wkracza zespół Indeksu w Kieszeni, który nie tylko od lat prowadzi przygotowanie do matury z chemii przyszłych studentów czołowych uczelni w Polsce (a nawet za granicą), ale także naucza z pasją i obszernym zapasem autorskich materiałów. 

Dzięki doświadczeniu każdy z prowadzących wie, na co dokładnie należy zwrócić uwagę. Na bieżąco „monitorujemy” nowelizacje podstawy programowej i informatory maturalne. Dzięki temu znacznie skuteczniej przygotowujemy uczniów do egzaminu maturalnego. Zapraszamy na stronę dedykowaną przygotowaniu do egzaminu maturalnego z chemii.