Bez wątpienia nasz styl życia, a więc i sposób odżywiania, wpływa na nasze zdrowie i odporność. Pragnąc uniknąć smarkania w chusteczkę przez całą jesień i zimę, powinniśmy zadbać nie tylko o odpowiedni ubiór czy ilość snu, ale również o pełnowartościowe posiłki, które dostarczą nam wszystkich niezbędnych substancji odżywczych. W tym miejscu możemy zadać sobie pytanie: co jeść, żeby nie chorować?
Nasz organizm to fabryka składająca się z bilionów małych robotników. Każda komórka ma swoją funkcję – mniejszą albo większą. Jest to najmniejsza jednostka organizacyjna. Komórki o podobnych funkcjach tworzą tkanki, te tworzą narządy, potem układy, a one z kolei razem stanowią cały organizm. Jednym spośród nich jest układ odpornościowy, inaczej immunologiczny. Jego funkcją jest ochrona organizmu przed infekcjami, czyli dostaniem się do naszego ciała obcego drobnoustroju. Wykorzystuje do tego różne mechanizmy – odpowiedź nieswoistą, kiedy niezależnie od atakującego antygenu reakcja komórek jest taka sama, oraz swoistą, w przypadku której komórki rozpoznają konkretny antygen i produkują przeciwko niemu przeciwciała – jeśli są one skierowane przeciwko wirusowi grypy, nie będą działały na bakterie wywołujące krztusiec.
Teraz postawmy sobie pytanie: czy organizm, który cierpi z powodu niedoborów pokarmowych, niewystarczającej dawki snu, przemęczenia czy stresu, jest w stanie się skutecznie bronić? Oczywiście, że nie. Każde z tych niekorzystnych uwarunkowań działa według swojego mechanizmu, skupmy się jednak na tym związanym z żywieniem.
Źródło: www.pexels.com
Podstawą jest dobrze zbilansowana dieta, zapewniającą odpowiednią podaż makroskładników, ale również mikroelementów i witamin. Mimo że ich dawki w większości są nieznaczne, to odgrywają one kluczową rolę w metabolizmie. Skoro wiemy, że układ odpornościowy budują komórki, tkanki, organy podobne do tych budujących inne układy, to możemy się domyślić, że musimy dostarczyć tych samych składników, żeby dobrze pracował. Stąd też pierwsza zasada, mówiąca, że podstawą dobrej odporności jest pełnowartościowa dieta.
Z pewnością niejednokrotnie spotkałeś się z pojęciem „produkt wspierający odporność” (bądź parafrazą). Często takie określenia znajdziesz na suplementach diety, sokach, herbatach, napojach mlecznych, produktach dla dzieci. Zwykle produkty te nie mają znaczącego wpływu na naszą reakcję immunologiczną, jednak składniki w nich zawarte potencjalnie mogą powodować negatywne zmiany.
Zacznijmy więc od bodajże pierwszej rzeczy, która przychodzi nam na myśl – witamina C. Choć sama w sobie nie ma wpływu na występującą infekcję, to dbanie o jej odpowiednią podaż przez cały rok będzie miało pozytywny wpływ na nasze zdrowie ze względu na zwiększenie liczby komórek odpornościowych. Jej podstawowym źródłem są świeże owoce i warzywa – dużo znajdziemy jej w papryce, owocach jagodowych czy cytrusach.
Również bardzo istotna dla naszego układu odpornościowego jest witamina D. Pełni ona szereg istotnych funkcji, poczynając od regulowania gospodarki wapniowo-fosforanowej, przez kontrolę układu nerwowego, aż po dbanie o odporność. Jej dobrym źródłem są ryby morskie, jaja, wątroba, jednak podstawowym jest synteza w naszej skórze. Niemniej ze względu na strefę klimatyczną, w jakiej położona jest Polska, większość Polaków boryka się z niedoborem cholekalcyferolu. Z tego względu zalecana jest suplementacja.
Cynk to mikroelement, który dostarczamy z podrobami, mięsem czy strączkami. Kontroluje dojrzewanie limfocytów, czyli wyspecjalizowanych komórek układu odpornościowego, które są w stanie pożreć niesprzyjający nam mikroorganizm.
Być może zdarzyło Ci się pić sok z cebuli jako remedium na wszystkie choroby. Nie jest to bez sensu – w warzywach cebulowych, czyli właśnie cebuli, ale też czosnku i porze znajdziemy naturalne antybiotyki, czyli substancje niszczące bakterie czy wirusy.
Źródło: www.pexels.com
Musisz wiedzieć jednak, że odporność to nie tylko ochrona przed kaszlem i katarem, ale także cały ekosystem istniejący w naszych jelitach. Są to bakterie, których funkcją jest nie tylko produkcja witamin, rozkładanie błonnika pokarmowego, ale także ochrona naszego organizmu przed inwazyjnymi patogenami. Jeśli Twój mikrobiom jest różnorodny i silny, to przewód pokarmowy pracuje prawidłowo. Jest on w stanie ochronić Ciebie przed zatruciami, a także uniemożliwia potencjalnie niebezpiecznym bakteriom zamieszkanie w Twoim przewodzie pokarmowym. Należy więc odpowiednio dbać o florę bakteryjną – najlepszym sposobem jest pełnowartościowa dieta, obfita w świeże owoce i warzywa, które są pożywką dla mikroorganizmów.
Jest to oczywiście tylko kilka informacji związanych ze wspieraniem układu odpornościowego poprzez żywienie. Jeśli chciałbyś poznać więcej szczegółów, zachęcam Cię do sprawdzenia oferty kursów Indeksu w Kieszeni, gdzie pojawi się opracowanie całego tematu zgodnie z wytycznymi komitetu Olimpiady Wiedzy o Żywieniu.
Strona przygotowana przez Zyskowni.pl