Przyszedł dzień na omówienie crème de la crème całych zawodów Olimpijskich, etapu, do którego docierają najlepsi – czyli finału. Zwany inaczej etapem centralnym, odbywa się w marcu lub kwietniu i gromadzi uczestników w Warszawie. W zmaganiach składających się z części teoretycznej i części praktycznej zazwyczaj bierze udział od 90 do 100 osób najlepszych osób z 2 etapu. Sprawdź, jak Indeks w Kieszeni pomoże Ci przygotować się na finał Olimpiady Chemicznej!
Czy warto próbować? Oczywiście! Każdy uczestnik finału zostaje finalistą (co wydaje się oczywiste, jednak nie we wszystkich Olimpiadach obowiązuje ten schemat), co gwarantuje 100% z matury z Chemii. Oprócz tego – indeksy na większość kierunków związanych z Chemią lub Biologią, a także na niektóre kierunki lekarskie (Gdańsk, Poznań). Uprawienia przysługujące laureatom wyglądają jeszcze bardziej okazale. Oprócz cennych nagród rzeczowych (zależy od roku – iPady, kamery GoPro itp.) tytuł ten uprawnia do wstępu na wszystkie kierunki związane z Chemią, Biologią i wszystkie uczelnie medyczne (choć trzeba sprawdzić na stronie uczelni, gdyż warunki rekrutacji od czasu do czasu zmieniają się). Najbardziej wybitne osoby (zazwyczaj 4 osoby według punktów liczonych specjalnym schematem przyjętym przez Komitet Główny) dostąpią zaszczytu reprezentowania Polski na międzynarodowej Olimpiadzie Chemicznej. Zawody zazwyczaj odbywają się za granicą, czasem w egzotycznych miejscach.
Wracając do samej formuły zawodów – część teoretyczna trwa 5 godzin i składa się z 5 zadań. Zadania, jak to przystało na finał potrafią być bardzo trudne, jednak premiują umiejętność łączenia faktów.
Zazwyczaj dotyczy chemii roztworów wodnych i polega na wyprowadzeniu trochę trudniejszego wzoru i zastosowaniu go do obliczeń.
Łączy chemię nieorganiczną z krystalografią – zazwyczaj pierwiastek jest dosyć nietypowy, często jest to pierwiastek bloku d lub bor (choć czasem zdarzają się prostsze, jak na ten etap zmagań – np. fosfor). W zależności od folderu wstępnego dokładana jest również chemia związków kompleksowych lub magnetyzm, choć zagadnienia mogą być przeróżne.
Chemia fizyczna, która dla większości zawodników jest twardym orzechem do zgryzienia. Przydaje się tu zaawansowany aparat matematyczny, który jednak wykształcany jest naturalnie w przygotowaniach do wcześniejszych etapów.
Źródło: www.unsplash.com
Podczas nauki do etapu I i II warto jednak zwracać uwagę na powiązania zagadnień chemicznych z innymi naukami takimi jak biologia, fizyka i matematyka, gdyż warto zrozumieć całość procesu. Obecny format Olimpiady premiuje solidne przygotowanie, nie tylko pod względem samej nauki materiału, ale również rozumienia go i łączenia faktów.
Różnią się co roku, czasem są to syntezy, czasem znajdują się elementy biochemii lub związków naturalnych. Oczywiście nieodłącznych ich elementem jest spektroskopia, która często potrzebna jest do ustalenia wzoru pierwszego związku, lub stanowi podpowiedź dla kolejnych. Część laboratoryjna podzielona jest na dwie podczęści i również trwa 5 godzin. Połowa zadania dotyczy analizy jakościowej, a połowa ilościowej – zadania są tu przeróżne, od analizy kationów lub mieszanin, po różne typy miareczkowania. Tu liczy się przede wszystkim precyzja – analiza ilościowa nie wybacza błędów, często o dobrym wyniku decydują setne grama. Jak się przygotować? Praktyka, praktyka i jeszcze raz praktyka.
Udział w etapie finałowym wiąże się z przeróżnymi emocjami. Niektórzy podchodzą do niego bardziej lajtowo, gdyż wystarcza im sam tytuł finalisty, niektórzy walczą o tytuł laureata, a jeszcze inni marzą o Olimpiadzie Międzynarodowej. Przygotowania umożliwiające awans do finału wymagają czasu, jednak są one realne do zrealizowania. Oczywiście najlepiej zacząć jak najwcześniej. Nie warto jednak składać broni będąc nawet w ostatniej klasie. Historia Olimpiady zna wielu uczestników osiągających finał, którzy zaczęli przygotowania na koniec szkoły. Sprawdź, jakie przygotowania do Olimpiady Chemicznej prowadzimy w IwK!
Adrian Bednarek
Strona przygotowana przez Zyskowni.pl