05.04.2023 Jak przebiega finał Olimpiady Filozoficznej?
Olimpiady przedmiotowe, oprócz bycia doskonałą okazją do poszerzenia swojej wiedzy w danej dziedzinie, mogą również być związane z dozą niepewności. Szczególnie gdy w danej olimpiadzie bierzemy udział po raz pierwszy. W tym tekście chciałbym pomóc w zwalczeniu chociaż niektórych z niepokojów, jakie mogą trapić przyszłych finalistów. Idąc za Epikurem, który wskazywał, że najlepszym lekarstwem na strach jest wiedza, podzielę się z wami swoją wiedzą dotyczącą tego, jak przebiega finał Olimpiady Filozoficznej.
Źródło: www.unsplash.com
Ile osób awansuje do finału Olimpiady Filozoficznej?
Zwykle do finału OF awansuje około 130 uczestników. W latach 2017 – 2019 do etapu finałowego dopuszczono kolejno 132, 130, 123 uczniów szkół średnich. Komitet Główny Olimpiady Filozoficznej pokusił się nawet o wyliczenie, jaki odsetek wszystkich uczestników OF, którzy przystąpili do etapu szkolnego, uzyskał kwalifikację do finału. We wspomnianych latach do trzeciego etapu dotarło odpowiednio 22%, 21% i 22% uczestników startujących w pierwszym etapie.
Dla potencjalnych finalistów interesująca może być również kwestia, ilu spośród uczestników biorących udział w etapie finałowym może liczyć na tytuł laureata. Warto zaznaczyć, że w Olimpiadzie Filozoficznej uzyskanie kwalifikacji do trzeciego etapu praktycznie równa się z uzyskaniem tytułu finalisty olimpiady przedmiotowej.
W zdecydowanej większości przypadków uczniowie, którzy biorą udział w finale OF, uzyskają tytuł finalisty lub laureata. Na zostanie laureatem może liczyć około 25 % najlepszych – pozostali, czyli około 75 %, uzyskuje tytuł finalisty.
Ile trwa finał Olimpiady Filozoficznej?
Na to pytanie można uzyskać kilka odpowiedzi w zależności od tego, o co właściwie pytamy. Jeśli chodzi o sam czas, w którym jesteśmy oceniani, to finał trwa około pół godziny. Tyle zwykle zajmuje rozmowa z komisją, do której został przydzielony dany uczestnik.
Jeśli jednak zapytujemy, ile czasu łącznie będziemy musieli sobie „zarezerwować”, to odpowiedzią będzie: cały jeden dzień. Od rana zaczynają się serie ustnych egzaminów, które trwają aż do pory obiadowej – około sześciu godzin. Po przerwie obiadowej i zebraniu jury, czyli w godzinach późno popołudniowych lub wieczornych, dochodzi do ogłoszenia wyników. Tak to wyglądało, gdy finał organizowany był w trybie stacjonarnym. Rok temu ze względu na sytuację epidemiczną organizatorzy OF mogli sobie pozwolić na trochę późniejsze ogłoszenie wyników. Zrobili to w przeciągu trzech dni.
Jeśli jednak ktoś jest uczestnikiem spoza Warszawy, w której odbywa się finał, Komitet Główny OF zapewnia mu nocleg i wyżywienie. Taki uczestnik musi przyjechać dzień wcześniej i zameldować się w hotelu wskazanym przez KG OF. W takim przypadku olimpiada „rozciąga się” do dwóch dni. Pierwszego trzeba dotrzeć do Warszawy i zameldować się w hotelu, a drugi dzień opisałem powyżej.
Jaki typ zadań pojawia się na finale Olimpiady Filozoficznej?
Finał Olimpiady Filozoficznej jest w pełni ustny. Uczestnik zapraszany jest do pokoju, w którym siedzi komisja składająca się z kilku specjalistów. Zajmują się tematyką, jaka została poruszona w waszej pracy z pierwszego etapu. W tym momencie rozpoczyna się rozmowa, która składa się z dwóch części. Pierwsza polega na obronie pracy pisemnej z pierwszego etapu i odpowiedzi na pytania komisji. Druga część to analiza krótkiego fragmentu tekstu filozoficznego, do której komisja również zadaje pytania.
Podczas obrony pracy pisemnej możecie zostać poproszeni o streszczenie swojej pracy lub wskazanie jej głównych tez. Niektóre fragmenty waszego eseju mogły okazać się dla komisji niezrozumiałe, dlatego możecie zostać poproszeni o wyjaśnienie wskazanego fragmentu.
Musicie być również gotowi na krytykę jakiejś części waszej pracy pod względem merytorycznym – wtedy należy przedstawić racje, dla których zgadzacie lub nie zgadzacie się z jakimś twierdzeniem. Komisja może też zadać pytanie dotyczące poglądów jednego z myślicieli, który pojawił się w waszej pracy, aby sprawdzić, czy wiecie, na kogo się powołujecie.
Źródło: www.unsplash.com
Podczas analizy krótkiego fragmentu tekstu filozoficznego zostanie wam wydruk zawierający fragment jakiegoś słynnego dzieła filozoficznego. Wtedy masz dosłownie parędziesiąt sekund na przeczytanie fragmentu i może jakieś wstępne ułożenie sobie wyrażonych w nim myśli w głowie.
Po tej krótkiej chwili musicie zacząć mówić. Wymaga się od was przyporządkowania tematyki tekstu do konkretnej dziedziny filozofii, wyciągnięcia najważniejszych tez, wyjaśnienia pojawiających się pojęć oraz przytoczenia przykładów filozofów, którzy poruszali podobną tematykę i zgodziliby się lub też nie zgodzili z autorem przydzielonego wam fragmentu.
Finał Olimpiady Filozoficznej – kiedy pojawią się wyniki?
Zwykle wyniki etapu finałowego Olimpiady Filozoficznej były ujawniane tego samego dnia wieczorem. Ze względu na zdalną formułę organizatorzy niegdyś pozwolili sobie na przedłużenie czasu podejmowania decyzji – wyniki pojawiły się po trzech dniach.
Jak nauka z Indeksem w Kieszeni pozwala osiągnąć wysoki wynik w finale Olimpiady Filozoficznej?
Kurs do Olimpiady Filozoficznej powstał w sposób umożliwiający zdobycie wiedzy dotyczącej historii filozofii i przyswojenia jej jeszcze przed II etapem. W ramach tych przygotowań zapewniam wam między innymi: prezentacje, zadania z tekstem, skrypty oraz pigułki materiałowe. W przygotowaniach do III etapu skupiamy się na praktycznych ćwiczeniach dotyczących obrony pracy i analizy fragmentu. Ze względu na pewną niszowość Olimpiady Filozoficznej mogę sobie pozwolić na naprawdę spersonalizowane podejście do każdego kursanta. Zagadnienia pojawiające się na zajęciach dostosowuję do ich uczestników oraz tematyki ich prac z pierwszego etapu.
Jak się obronić?
Przygotowania do obrony nie są schematyczne i abstrakcyjne. Wraz z uczestnikami ćwiczymy się na ich pracach i na ich podstawie wymyślam dodatkowe zadania oraz szukam przydatnych źródeł. Szansa na solidne przygotowanie się na podstawie swojej pracy, a jednocześnie zobaczenie, jak robią to inni uczestnicy, jest czymś absolutnie kluczowym.
Co z interpretacją?
Źródło: www.unsplash.com
Jeśli chodzi o interpretację krótkiego fragmentu, to również stawiamy na praktykę. Rozpoczynamy od wskazania, jak powinna wyglądać prawidłowa struktura waszej wypowiedzi. Po kilku przykładowych interpretacjach prowadzącego, każdy kursant zaczyna próbować swych sił we własnych analizach. Każda taka analiza polega ocenie i w jakimś stopniu poprawie prowadzącego. Korekty, wskazówki i sugestie dostarczane kursantom na bieżąco sprawiają, że ich analizy są coraz lepsze, a niedociągnięcia eliminowane, a nie, jak to bywa podczas samotnych przygotowań, utrwalane.
Dlaczego zatem warto postawić na Indeks w Kieszeni?
Kursy przygotowujące do Olimpiad z Indeksem w Kieszeni prowadzą laureaci najwyższych miejsc. W przypadku Olimpiady Filozoficznej prowadzącym jestem ja, czyli Dawid Góras. W 2019 roku zająłem I miejsce w OF, a aktualnie studiuję na III roku filozofii na Uniwersytecie Łódzkim.
Doświadczenia licealne związane z przygotowaniami do Olimpiady sprawiają, że dobrze wiem, jak należy się przygotowywać, które zagadnienia mogą okazać się trudniejsze, a nawet jakie emocje mogą wiązać się z podchodzeniem do konkretnych etapów. Doświadczenie ze studiów sprawia, że zdecydowanie nie zapomniałem przez te kilka lat czym jest filozofia – jest wręcz przeciwnie. Trzy lata spędzone na samej nauce filozofii sprawiły, że zdecydowanie lepiej rozumiem, jak dane zagadnienia łączą się ze sobą i jestem w stanie pomóc danej osobie nawet w bardziej szczegółowych kwestiach, które mogą się wiązać z jej osobistymi zainteresowaniami.
Mam nadzieję, że przeczytanie tego tekstu rozjaśniło chociaż niektórym z Was, na czym właściwie polega finał Olimpiady Filozoficznej. Aby się do niego dostać potrzebna jest duża ilość pracy. Wskazówki, materiały i ćwiczenia dostarczane przez trochę starszego kolegę okazują się w tym przypadku niezastąpione. Prowadzący Indeksu w Kieszeni sami parę lat temu przechodzili tę samą drogę co Wy. Właśnie dlatego stanowią bardzo dobry materiał na „przewodników”.
