20.09.2022 Olimpiada Filozoficzna – co warto wiedzieć o pierwszym etapie?
Jesień tuż za rogiem, a więc i kolejne roczniki trafiły do szkół średnich, w których prędzej czy później usłyszą hasło „olimpiada”. Wśród tych, których słowo to zaintryguje, z pewnością znajdują się i tacy, którzy pokuszą się o spróbowanie swych sił właśnie w Olimpiadzie Filozoficznej.
Tekst ten jest kierowany właśnie do osób, które po raz pierwszy będą miały styczność z tą Olimpiadą. Pokrótce odpowiemy w nim na najczęściej pojawiające się pytania związane z pierwszym etapem Olimpiady Filozoficznej, czasem określanym jako etap szkolny. Mamy nadzieję, że przygotowane przez nas odpowiedzi rozwieją przynajmniej niektóre z wątpliwości przyszłych olimpijczyków!
Na czym polega etap szkolny Olimpiady Filozoficznej?
W ramach etapu szkolnego uczestnik Olimpiady Filozoficznej musi napisać obszerną pracę na temat wybrany z zestawu zaproponowanego przez Komitet Główny Olimpiady Filozoficznej. Na przygotowanie pracy uczeń ma trzy miesiące – od września do końca listopada.
Na tym etapie sprawdzone zostają umiejętności: wykorzystywania literatury przedmiotu, jasnego formułowania tez oraz kompetentnego odwoływania się do poglądów filozoficznych. Komisja zwraca również uwagę na aspekty formalne takie jak: wybór strategii argumentacyjnej, przejrzysta kompozycja i sporządzenie bibliografii.
Na tym etapie Uczestnik Olimpiady powinien zaprezentować: wiedzę z zakresu tematu pracy, umiejętność posługiwania się pojęciami filozoficznymi, oryginalność w ujęciu tematu oraz spójność przedstawionej argumentacji i poprawność językową.
Olimpiada Filozoficzna – jakie zadania lub tematy pojawiają się na szkolnym etapie?
Zestaw tematów na pierwszym etapie Olimpiady Filozoficznej co roku jest inny, ale pewne wątki lubią się powtarzać. Wybór zagadnień zostaje przygotowany na podstawie propozycji przedstawionych przez ekspertów z różnych dziedzin filozofii.
Tematy mają charakter problemowy, wymagający samodzielności w ich rozwinięciu i interdyscyplinarnego podejścia. Do każdego tematu dołączona jest literatura pomocnicza, która stanowi wstępną propozycję interpretacji tematu. Nie jest to jednak literatura obowiązująca, dlatego uczestnicy mogą odwołać się również do innych źródeł. W tym roku lista tematów prezentuje się następująco.
1. Czy polityką kieruje rozum czy emocje?
2. Czy nasze poznawanie innych ludzi różni się od tego, w jaki sposób poznajemy siebie lub przedmioty nieożywione takie jak kamienie, drzewa i chmury? Poznanie umysłów innych w świetle współczesnej epistemologii i kognitywistyki
3. Sztuka jako medium refleksji krytycznej
4. Czy nowe technologie cyfrowe i sieciowe są realizacją idei Panoptikonu?
5. Rola aniołów w filozofii średniowiecznej. Istotne zagadnienie filozoficzne czy zbędny dodatek?
6. Czy współczesna myśl filozoficzna zajmuje się obecnością mitu, kwestią mitu i pojęciem mitu?
7. Czy wiedza może być fałszywa i nie być przekonaniem. Rozważ relację między wiedzą a przekonaniem i prawdą.
8. Czy zgadzasz się z Elzenbegiem, że „Jeżeli umysł jest „nożem”, to wolno (…) wypowiedzieć paradoks następujący: tylko nożem choć trochę jeszcze tępym można krajać chleb lub mięso; nożem w stanie doskonałej ostrości da się ciąć już tylko powietrze.”
9. Czy we współczesnych demokracjach liberalnych obserwujemy wzmocnienie czy osłabienie jakości kultury politycznej?
10. Jaki jest cel zdobywania wiedzy i uprawiania filozofii? Omów zagadnienie, odnosząc się do wybranych poglądów filozofów starożytnych oraz sformułuj własne stanowisko
11. Czy religia określa formę i charakter społeczeństwa?
12. Czy chcącemu nie dzieje się krzywda? Moralne granice przedmiotowego traktowania samego siebie i dobrowolnego wyzysku
13. Czy buddyjskie pojęcie pustki w jakikolwiek sposób wiąże się z nicością?
Olimpiada Filozoficzna – jaki jest termin pierwszego etapu?
Tegoroczny termin składania prac etapu szkolnego to 31.10.2023 roku. Do tego czasu trzeba pracę napisać i wysłać ją do Komitetu Okręgowego Olimpiady Filozoficznej, pod który dany uczestnik podpada.
Ile czasu czeka się na wyniki?
Zwykle na wyniki czeka się od dwóch do trzech tygodni. Z naszego doświadczenia wynika, że Komisje Okręgowe starają się dostarczyć wyniki przed przerwą bożonarodzeniową.
Kto przechodzi dalej?
Aby przejść do drugiego etapu, uczestnik musi uzyskać co najmniej dwadzieścia punktów. Maksymalna liczba punktów za ten etap to trzydzieści, więc aby „przejść dalej” wystarczy napisać pracę na 67%.
Jakie błędy na etapie szkolnym najczęściej popełniają osoby nie przygotowujące się z IWK?
Olimpiada Filozoficzna największy problemem sprawia uczniom podczas przestawienia się z dwu-, trójstronicowych esejów i wypracowań, znanych z dotychczasowej edukacji, na dłuższy format w okolicach 15 – 20 stron.
Przytłaczająca może być również obszerność proponowanej literatury oraz zasad jej cytowania. Podczas kursu staramy się proponować przydatne pozycje bibliograficzne, odpowiadać na wszelkie pytania natury formalnej i doradzać, jak właściwie uporządkować pracę o takiej objętości.
Zapraszamy na kurs przygotowujący do Olimpiady Filozoficznej z Indeksem w Kieszeni!
