Emocje po wczorajszym szkolnym etapie XXXII Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej powoli opadają!

Zachęcamy w takim wypadku do zapoznania się z naszym autorskim omówieniem testu (części zamkniętej), z którym wczoraj musieli zmierzyć się uczniowie z całej Polski. Mamy nadzieję, że po jego lekturze Olimpiada Wiedzy Ekonomicznej na etapie szkolnym będzie skrywać dla Was mniej tajemnic – miłej lektury!

Zad. 1: Którą z funkcji wskazał R.A. Musgrave jako jedną z funkcji finansów publicznych?

[     ] funkcję proefektywnościową
[ X ] funkcję stabilizacyjną
[     ] funkcję innowacyjną
[     ] funkcję kreatywnej destrukcji

Wyjaśnienie: R.A. Musgrave wskazał 3 podstawowe funkcje finansów publicznych: alokacyjną, redystrybucyjną i właśnie stabilizacyjną.

Zad. 2: Za twórcę teorii przewagi komparatywnej uważany jest:

[     ] F. von Hayek
[     ] A. Smith
[ X ] D. Ricardo
[     ] A. Greenspan

Wyjaśnienie: F. von Hayek był znanym przedstawicielem austriackiej szkoły ekonomii, A. Smith był przedstawicielem ekonomii klasycznej, twórcą teorii przewagi absolutnej, a A. Greenspan jest byłym prezesem FEDu.

Zad. 3: W przypadku gdy krzywa kosztu całkowitego przedsiębiorstwa jest opisana równaniem TC = 10Q:

[ X ] krzywa całkowitych kosztów przeciętnych jest funkcją stałą
[     ] krzywa kosztów krańcowych jest funkcją rosnącą
[     ] krzywa kosztów krańcowych jest funkcją malejącą
[     ] krzywa przeciętnego kosztu stałego jest funkcją malejącą 

Wyjaśnienie: Koszt przeciętny (ATC) to koszt całkowity (TC) podzielony przez wielkość produkcji. Stąd 10Q / Q = 10, więc ATC jest funkcją stałą.

Zad. 4: Którą z wymienionych składek na ubezpieczenia społeczne ponosi wyłącznie pracodawca (płatnik składek) w sytuacji, gdy pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę:

[     ] składka rentowa
[     ] składka emerytalna
[ X ] składka wypadkowa
[     ] składka chorobowa

Wyjaśnienie: Składka rentowa jest opłacana zarówno przez pracodawcę jak pracownika, podobnie składka emerytalna. Składkę chorobową opłaca w całości pracownik, natomiast wypadkową w całości pracodawca.

Zad 5. W krótkim okresie na rynku konkurencyjnym krzywa podaży każdego z przedsiębiorstw ma postać P = 200 + 2000qn, a krzywa podaży całej branży to P = 200 + 200q, gdzie P – cena, qn – ilość produkowana przez pojedyncze przedsiębiorstwo, a q – ilość produkowana przez całą branżę. Ile przedsiębiorstw funkcjonuje obecnie na rynku?

[ X ] 10
[     ] 20
[     ] 200
[     ] 2000

Wyjaśnienie: Należy najpierw odwrócić zarówno funkcję podaży pojedynczego przedsiębiorstwa (dostajemy: qn = p/2000 + 1/10) oraz funkcję podaży całego rynku (q = p/200 + 1) i podzielić tę drugą przez tę pierwszą. Stąd (p/200 + 1) / (p/2000 + 1/10) = 10.

Zad 6. Przykładem dóbr niższego rzędu są:

[ X ] dobra Giffena
[     ] dobra Smitha
[     ] dobra Veblena
[     ] dobra Pareto

Wyjaśnienie: Dobro Giffena zawsze jest dobrem podrzędnym. Pojęcie dobra Smitha oraz dobra Pareto nie istnieje, natomiast dobro Veblena zawsze jest dobrem luksusowym.

Zad 7. Na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie notowane są:

[     ] bony pieniężne emitowane przez NBP
[     ] opcje binarne na akcje spółek z WIG20
[ X ] kontrakty terminowe, których instrumentem bazowym jest kurs USD/PLN
[     ] obligacje wyemitowane przez osoby fizyczne

Wyjaśnienie: Bony pieniężne oraz opcje binarne nie są notowane na GPW, natomiast osoby fizyczne nie mogą emitować obligacji. Na warszawskim parkiecie notowane są kontrakty na 4 pary walutowe: EUR/PLN, CHF/PLN, GBP/PLN i właśnie USD/PLN.

Zad 8. Krzywa popytu na węgiel jest opisana równaniem p = −2q + 40, a krzywa podaży p = q + 2 (gdzie: p – cena za tonę w zł; q – ilość w tonach). W kolejnym roku fiskalnym zostanie wprowadzony podatek kwotowy płacony przez sprzedawców węgla w wysokości 2 zł od sprzedanej tony. Która z odpowiedzi jest bezpośrednim efektem takiego podatku?

[     ] krzywa podaży przyjmie równanie p = 2q + 2
[     ] krzywa popytu przyjmie równanie p = −2q + 42
[ X ] krzywa podaży przyjmie równanie p = q + 4
[     ] krzywa podaży przyjmie równanie p = 3q + 2

Wyjaśnienie: Podatek płacony przez sprzedawców wpływa na położenie krzywej podaży (jest on kosztem dla producentów). Krzywa p = q + 2 może być przekształcona do postaci q = p -2. Po nałożeniu podatku ma ona postać: q = p -2 -2 = p – 4. Tak więc p = q + 4.

Zad 9. Która z odpowiedzi przedstawia kryterium wejścia na rynek dla przedsiębiorstwa w przypadku rynku konkurencyjnego (gdzie: P – cena; ATC – przeciętny koszt całkowity; AVC – przeciętny koszt zmienny; MR – utarg krańcowy):

[     ] MR < AVC
[     ] P < AVC
[ X ] P > ATC
[     ] P = MR

Wyjaśnienie: Nowi przedsiębiorcy skłonni są wejść na rynek jeśli widzą na nim możliwość odnotowania zysku – stąd warunek, że cena powinna przewyższać koszt jednostkowy, ponieważ jest to tożsame z warunkiem większości utargu całkowitego nad kosztem całkowitym.

Zad 10. Przyjmując, że w pewnym modelu gospodarki poziom inwestycji jest ustalany poza tym modelem, to inwestycje są w modelu zmienną:

[     ] endogeniczną
[     ] objaśnianą
[ X ] egzogeniczną
[     ] izokosztową

Wyjaśnienie: Zmienna egzogeniczna (inaczej: objaśniająca, niezależna) to zmienna dana spoza modelu, której model nie opisuje (nie wyjaśnia).

Zad 11. Zlecenie maklerskie PKC na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie charakteryzuje się tym, że:

[     ] w systemie notowań ciągłych może być składane jedynie w fazie dogrywki
[     ] nie może być składane w systemie notowań ciągłych niezależnie od fazy notowań
[ X ] nie zawiera ono limitu ceny
[     ] może być składane jedynie w systemie kursu jednolitego

Wyjaśnienie: Zlecenie PKC (Po Każdej Cenie) składane jest kiedy inwestor chce mieć pewność zrealizowania całości zlecenia, niezależnie od ceny po której zostanie zawarta transakcja. Obok zlecenia PKC na GPW występuje szereg innych rodzajów zleceń: PCR, Zlecenie z Limitem, Stop Loss, Take Profit i inne.

Zad 12. Które z wymienionych dóbr można uznać za zasoby wspólne:

[     ] batoniki czekoladowe
[ X ] ryby w oceanie
[     ] straż pożarną
[     ] odzież

Wyjaśnienie: Batoniki oraz odzież uznamy za dobro prywatne (występuje w ich wypadku zarówno konkurencyjność w konsumpcji jak i możliwość wyłączenia z niej wybranych osób). Straż pożarna jest dobrem publicznym (brak konkurencyjności oraz brak możliwości wyłączenia), natomiast ryby w oceanie są wspólnym zasobem (nie możemy wyłączyć nikogo z ich konsumpcji, natomiast występuje konkurencyjność – kiedy pewne osoby nabywają ich więcej, są one mniej dostępne dla innych).

Zad 13. Państwo pobiera podatek w wysokości 10% od dochodów do kwoty 20 000 zł i w wysokości 20% od nadwyżki ponad tę kwotę. Jaka będzie wysokość przeciętnej stopy podatkowej osoby osiągającej dochód równy 40 000 zł:

[     ] 9,5%
[     ] 10%
[ X ] 15%
[     ] 20%

Wyjaśnienie: Możemy przeformułować zadanie na sytuacje gdy państwo pobiera 10% podatek od pewnych 20 000 i 20% podatek od kolejnych 20 000. Stąd średnia stopa opodatkowania wynosi 15% = (10% + 20%) / 2.

Zad 14. W pewnym przedsiębiorstwie kapitał własny wynosi 1 mln zł, zobowiązania długoterminowe 1 mln zł, a majątek trwały 0,5 mln zł. Ile wynosi kapitał obrotowy netto tego przedsiębiorstwa:

[     ] 1 mln zł
[ X ] 1,5 mln zł
[     ] 2 mln zł
[     ] 2,5 mln zł

Wyjaśnienie: Kapitał obrotowy netto obliczamy odejmując od kapitału stałego majątek trwały. Kapitał stały to suma kapitału własnego i zobowiązań długoterminowych, stąd: 1 mln + 1 mln – 0,5 mln = 1,5 mln.

Zad 15. Na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie za spółki blue chips uważane są przedsiębiorstwa wchodzące w skład indeksu:

[     ] NCIndex
[     ] BCWIG
[ X ] WIG20
[     ] sWIG80

Wyjaśnienie: Blue chips to duże, renomowane spółki o znaczącej kapitalizacji i długiej historii na giełdzie, wchodzą one w skład indeksu WIG20. Indeks NCIndex dotyczy rynku NewConnect, sWIG80 skupia małe spółki z warszawskiego parkietu głównego, natomiast BCWIG nie istnieje.

Zad 16. Stagflacja jest to okres:

[     ] wzrostu produkcji połączonego ze wzrostem cen
[     ] spadku produkcji połączony ze spadkiem cen
[ X ] stagnacji produkcji i wzrostu cen
[     ] stagnacji produkcji i spadku cen

Wyjaśnienie: Stagflacja jest połączeniem występowania stagnacji gospodarczej i inflacji. Podobnym pojęciem jest slumpflacja oznaczająca jednoczesną recesję gospodarczą i inflację.

Zad 17. Krzywa popytu na pewne dobro jest opisana równaniem q = −p + 4, a krzywa podaży q = p (gdzie: p – cena za sztukę w zł; q – ilość w sztukach). Które z poniższych zdań prawidłowo opisuje sytuację bezpośrednio po wprowadzeniu ceny minimalnej na rynku tego dobra w wysokości 3 zł za sztukę:

[ X ] na rynku wystąpi nadwyżka ilości oferowanej nad ilością zapotrzebowania
[     ] na rynku wystąpi nadwyżka ilości zapotrzebowanej nad ilością oferowaną
[     ] spadnie cena tego dobra
[     ] na rynku wystąpi równowaga

Wyjaśnienie: Cena równowagi na rynku bez ceny minimalnej wynosi p = 2, tak więc ustalenie ceny minimalnej na poziomie p = 3 jest wiążące. Skutkuje to zwiększeniem wielkości podaży i spadkiem wielkości popytu, czyli wystąpieniem nadwyżki ilości oferowanej nad ilością zapotrzebowania.

Zad 18. Organem spółki akcyjnej jest:

[     ] zgromadzenie obligatariuszy
[     ] zgromadzenie wspólników
[ X ] zarząd
[     ] zrzeszenie wspólników

Wyjaśnienie: W spółce akcyjnej wyróżniamy 3 organy: Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, Radę Nadzorczą i właśnie Zarząd.

Zad 19. Wielkości makroekonomiczne w pewnym państwie kształtują się następująco: konsumpcja = 4600; inwestycje = 1400; odsetki od długu publicznego = 200; zakupy rządowe = 600; transfery rządowe = 500; podatki = 1100. Ile wynosi PKB?

[     ] 6400
[ X ] 6600
[     ] 7300
[     ] 8400

Wyjaśnienie: PKB liczymy jako sumę wydatków konsumpcyjnych (C), inwestycyjnych (I), rządowych (G) oraz eksportu netto (NX = Ex – Im). Tak więc PKB = 4600 + 1400 + 600 = 6600. W powyższym zadaniu wymiana handlowa z zagranicą nie występowała.

Zad 20. Antycypacyjna polityka strukturalna w gospodarce polega na:

[ X ] ułatwianiu przedsiębiorcom dostosowania się do nowych warunków gospodarowania w przyszłości
[     ] wykorzystywaniu automatycznych stabilizatorów koniunktury w ramach pasywnej polityki fiskalnej
[     ] przeciwdziałaniu negatywnym trendom demograficznym poprzez wykorzystanie transferów socjalnych
[     ] silnym ograniczeniu działalności sektora finansowego w celu ograniczenia jego niestabilności

Wyjaśnienie: Głównym celem polityki antycypacyjnej jest ułatwienie przesunięć zasobów kapitału i pracy do gałęzi rozwojowych.

Zad 21. Przyjmując koncepcje długookresowej krzywej Phillipsa według M. Friedmana oraz E. Pheplsa, konsekwencją zwiększenia tempa wzrostu podaży pieniądza w długim okresie jest:

[     ] spadek stopy bezrobocia poniżej poziomu naturalnego
[     ] wzrost stopy bezrobocia powyżej poziomu naturalnego
[ X ] wzrost stopy inflacji
[     ] wzrost stopy deflacji

Wyjaśnienie: W długim okresie krzywa Phillipsa jest pionowa, przedstawiając brak zależności pomiędzy stopą inflacji a stopą bezrobocia (ta druga kształtuje się na poziomie bezrobocia naturalnego). Tak więc zwiększenie tempa wzrostu podaży pieniądza skutkować będzie wzrostem stopy inflacji, bez wpływu na poziom bezrobocia.

Zad 22. Cło ad valorem jest:

[ X ] nakładane jako procent od wartości importowanego dobra
[     ] wprowadzane przez kraj eksportujący zwykle na wniosek kraju importującego
[     ] przykładem bariery pozataryfowej
[     ] stałą kwotową opłatą od każdej jednostki importowanego towaru

Wyjaśnienie: Cło ad valorem nazywamy inaczej cłem naliczanym od wartości. Innym rodzajem cła jest cło specyficzne, gdzie stawka celna podawana jest w odniesieniu do ilości towaru.

Zad 23. W przypadku występowania dynamicznych rosnących przychodów skali krzywa doświadczenia (uczenia się) jest:

[ X ] malejąca
[     ] rosnąca
[     ] stała
[     ] doskonale nieelastyczna

Wyjaśnienie: Krzywa doświadczenia (uczenia się) przedstawia graficznie wpływ nabywanego doświadczenia na przeciętne koszty produkcji – jeśli produkcja wzrasta to firma jest w stanie produkować kolejne jednostki coraz taniej. Tak więc krzywa ta w przypadku występowania silnych korzyści skali jest malejąca.

Zad 24. Sterylizowana interwencja walutowa banku centralnego:

[ X ] nie wpływa na krajową podaż pieniądza
[     ] nie wpływa na strukturę bilansu banku centralnego
[     ] nigdy nie wpływa na zagraniczne aktywa banku centralnego
[     ] powoduje wzrost ilości gotówki w obiegu w kraju banku centralnego dokonującego interwencji

Wyjaśnienie: Sterylizowana interwencja walutowa cechuje się neutralnością wpływu operacji walutowych na krajową podaż pieniądza – Bank Centralny zawiera przeciwstawne operacje tak, aby podaż krajowego pieniądza pozostała na wcześniejszym poziomie.

Zad 25. Eksport polskich towarów o największej wartości trafia obecnie do:

[ X ] Niemiec
[     ] USA
[     ] Chin
[     ] Wielkiej Brytanii

Wyjaśnienie: Niemcy są największym partnerem handlowym Polski, zarówno pod względem eksportu jak i importu.

Zad 26. Producent soku porzeczkowego rozpoczął produkcję opakowań kartonowych, które wcześniej nabywał od innych przedsiębiorstw. Takie działanie przedsiębiorstwa to:

[ X ] integracja pionowa „wstecz”
[     ] integracja pionowa „w przód”
[     ] segmentacja rynku
[     ] wrogie przejęcie

Wyjaśnienie: Integracja pionowa wstecz to sytuacja, w której producent przejmuje podmioty wcześniej będące jego dostawcami, natomiast pionowa w przód oznacza przejmowanie dotychczasowych odbiorców towarów. Segmentacja rynku to wyodrębnienie różnych grup klientów, natomiast wrogie przejęcie oznacza przejęcie kontrolnego pakietu akcji bez aprobaty dotychczasowego kierownictwa spółki.

Zad 27. Dokument opracowywany przez przedsiębiorcę w toku przygotowań do uruchomienia nowego przedsięwzięcia przedstawiający jego strategię i strukturę to:

[     ] analiza portfelowa
[     ] analiza techniczna
[     ] macierz BCG
[ X ] biznesplan

Wyjaśnienie: Analiza portfelowa pozwala zilustrować pozycje strategiczne różnych działań podjętych przez przedsiębiorstwo, analiza techniczna jest narzędziem wykorzystywanym podczas inwestycji w papiery wartościowe, a macierz BCG jest jednym z narzędzi służących do przeprowadzenia analizy portfelowej.

Zad 28. Wskaż prawdziwe zdanie dotyczące komunikacji w organizacji zgodnej z wzorcem litery Y:

[     ] każda osoba utrzymuje w nim kontakt tylko z jedną osobą
[ X ] jest on mniej scentralizowany niż wzorzec „koła od wozu”
[     ] każda osoba utrzymuje w nim kontakt dokładnie z dwiema osobami
[     ] jest on silniej zdecentralizowany niż wzorzec „każdy z każdym”

Wyjaśnienie: Schemat „koło u wozu” jest najbardziej scentralizowany ze wszystkich wymienionych – jedna osoba znajduje się wewnątrz i to przez nią przechodzą wszystkie informacje. Wynika z tego że każdy inny schemat, w tym wzorzec Y, jest mniej scentralizowany.

Zad 29. Jak według typologii strategii w ujęciu Milesa i Snowa nazywa się strategia polegająca na utrzymaniu obecnie posiadanych rynków i poziomu zadowolenia klienta z umiarkowanym akcentem na innowacje?

[     ] poszukiwacza
[     ] obrońcy
[ X ] analityka
[     ] biernej reakcji

Wyjaśnienie: Strategia innowatora polega na stałym poszukiwaniu szans na rynku. Strategia obrońcy charakteryzuje się ograniczaniem zakresu asortymentu oraz liczby obsługiwanych rynków. Strategia analityka jest kombinacją innowatora i obrońcy. Z reguły przeważa model obrońcy, jednak niektóre oddziały bądź część struktury stosuje model innowatora. Ostatnia strategia polega na biernym albo niespójnym reagowaniu.

Zad 30. Co jest czynnikiem motywacji w teorii dwuczynnikowej F. Herzberga:

[     ] warunki pracy
[     ] stosunki interpersonalne
[ X ] odpowiedzialność
[     ] bezpieczeństwo

Wyjaśnienie: W dwuczynnikowej teorii Herzberga wyróżniamy czynniki higieny oraz motywatory. Przy braku tych pierwszych w środowisku pracy, pracownik jest wysoce zdemotywowany. Natomiast to dopiero obecność motywatorów (takich jak odpowiedzialność, możliwość rozwoju) znacząco wpływa na poziom motywacji pracownika.

II etap Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej odbędzie się już za dwa miesiące. Wszystkich, którzy chcą się do niego skutecznie przygotować, zapraszamy do zapisów na nasze zajęcia stacjonarne i kurs e-learningowy. Olimpiada Wiedzy Ekonomicznej to świetny sposób by dostać się na najlepsze ekonomiczne uczelnie w Polsce!