Egzamin maturalny z fizyki w 2025 roku niemal w pełni wraca do poprzednich standardów, a pandemia, która odcisnęła piętno na wszystkich i wszystkim, jest już przynajmniej pod tym względem za nami.
Przez wiele lat zakres wymagań na maturze z fizyki określała jedynie podstawa programowa. Jednak podczas pandemii wprowadzono osobny dokument dotyczący wymagań egzaminacyjnych, aby zrekompensować brak zajęć stacjonarnych i wszelkie niedogodności związane z kształceniem online. Usunięto wówczas wiele zagadnień, natomiast dziś przywracane są niemal wszystkie tematy, co sprawia, że program wraca do stanu sprzed pandemii. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany.
Co usunięto?
- Zaokrąglanie cyfr znaczących: uczniowie nie muszą już samodzielnie określać, do ilu cyfr znaczących zaokrąglić wynik obliczeń, ponieważ ta informacja zostanie podana;
- Błędy pomiarowe: z programu usunięto zagadnienia związane z analizą błędów przypadkowych i systematycznych.
Źródło: www.pexels.com
Zmiany na maturze z fizyki 2025: co dodano (a tak naprawdę: co wróciło)?
Ruch drgający
- Rezonans: uczniowie znowu muszą rozumieć, na czym polega to zjawisko, a ponadto może się ono pojawić jako element zadań obliczeniowych.
Mechanika i grawitacja
- Trzecie prawo Keplera: wymagana jest znajomość jego zastosowania do orbit eliptycznych;
- Energia kinetyczna ruchu obrotowego: uczniowie muszą obliczać energię dla bryły sztywnej, obracającej się wokół dowolnej nieruchomej osi przy znanym momencie bezwładności. Wcześniej ograniczano się do osi przechodzącej przez środek masy;
- Prawo Hubble’a i wielki wybuch: egzamin wymaga jedynie zrozumienia proporcjonalności prostej między prędkością a odległością, bez potrzeby znajomości stałej Hubble’a.
Termodynamika
- Druga zasada termodynamiki: nadal omawiana jakościowo, ale bez wprowadzania pojęcia entropii jako wielkości fizycznej;
- Szczególne własności wody: właściwości takie jak wysoka pojemność cieplna i entalpia parowania (ciepło parowania), wysokie napięcie powierzchniowe wynikające z wiązań wodorowych, anomalna gęstość (największa przy 4°C). Polaryzacja cząsteczek wody wpływa na jej rozpuszczalność i wysoką temperaturę wrzenia, a rozszerzalność cieplna ma znaczenie dla procesów geologicznych. Zmiany fazowe wody są podstawą cyklu hydrologicznego, a niska lepkość oraz właściwości powierzchniowe wpływają na przepływ i oddziaływanie z obiektami.
Elektryczność i magnetyzm
- Pole elektryczne: uczniowie muszą znać pole poza sferycznie symetrycznym układem ładunków;
- Ładunki w przewodnikach: wprowadzono zagadnienia dotyczące klatki Faradaya i metalowych ostrzy;
- Potencjał elektryczny i energia ładunku w polu centralnym: powraca z powrotem na maturę, zatem duża szansa na zadanie z tego obszaru;
- Transformator: egzamin obejmuje teraz także obliczenia związane z liczbą zwojów;
- Dioda LED jako źródło światła: temat wraca, ale jest rzadko spotykany na maturze.
Optyka
- Zdolność skupiająca soczewki: trzeba znać tę wielkość i jej związek z ogniskową.
Fizyka atomowa, jądrowa i relatywistyczna
- Fale de Broglie’a: pojawia się nowy element z zakresu fizyki kwantowej;
- Datowanie radiowęglowe: wprowadzone jako przykład zastosowania wiedzy fizycznej w praktyce;
- Wpływ promieniowania na organizmy żywe: rozszerzenie wiedzy o zagrożeniach związanych z promieniowaniem;
- Reakcja termojądrowa: wymagane jest jedynie ogólne zrozumienie, że jest to źródło energii gwiazd, a analiza odbywa się na podstawie podanego schematu.
Źródło: www.pexels.com
Zmiany w liczbie zadań
Jeśli chodzi o zmiany merytoryczne, to następuje powrót do wcześniejszych standardów. Natomiast struktura arkusza z fizyki ulega drobnym modyfikacjom, które mogą nie ucieszyć maturzystów – pojawi się więcej zadań otwartych! W 2025 roku zmieniono strukturę arkusza maturalnego z fizyki na następującą:
- Liczba zadań zamkniętych: zmniejszono minimalną liczbę zadań zamkniętych z 8 do 6;
- Liczba zadań otwartych: zwiększono maksymalną liczbę zadań otwartych z 20 do 21;
- Całkowita liczba zadań: zmniejszono liczbę zadań w arkuszu z 25–35 do 23–33.
Zmiany na maturze z fizyki 2025: podsumowanie
Zmiany w maturze z fizyki w 2025 roku to tak naprawdę powrót do podstawy programowej sprzed pandemii, z wyeliminowaniem problemów związanych z błędami pomiarowymi czy zaokrąglaniem wyników, które sprawiały trudności maturzystom.
Co ważniejsze, nowa struktura arkusza, z mniejszą liczbą zadań zamkniętych i większą liczbą zadań otwartych, podkreśla wagę umiejętności praktycznego wykorzystania wiedzy, co może nie cieszyć osób preferujących zadania zamknięte. Oznacza to, że zdolność myślenia i rozumienia fizyki zwiększa się, a umiejętności praktyczne zyskują na znaczeniu. Więcej informacji na temat podstawy programowej z fizyki znajdziesz tutaj: https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_EKSTERNISTYCZNY/Szkola_branzowa_I/Podstawa_programowa/fizyka.pdf.
W przygotowaniach do egzaminu z fizyki pomoże Ci kurs maturalny organizowany przez Indeks w Kieszeni – dostosowany do wszelkich zmian w podstawie programowej!
Kacper Raciborski
Prezes Fundacji Innovations Hub
Renomowany Korepetytor z Fizyki
