Choć rozpoczęcie roku szkolnego 2022/23 dopiero nadeszło, to być może po Twojej głowie już krążą myśli o nadchodzącej kolejnej edycji Olimpiady Literatury i Języka Polskiego. Spieszymy rozwiać Twoje ewentualne wątpliwości na temat etapu szkolnego zmagań – poniżej znajdziesz wszystko to, o czym powinieneś wiedzieć!
Na początku lipca Komitet Główny OLiJP wydał oficjalną decyzję, w myśl której zawody poszczególnych etapów w kolejnym roku szkolnym odbędą się w formie stacjonarnej, a więc tak, jak to miało miejsce przed wybuchem pandemii. W przypadku etapu szkolnego nie wprowadza to istotnych zmian, jednak warto wiedzieć już teraz o przewidywanej formule przeprowadzenia zawodów.
Zadaniem każdego ucznia w ramach etapu szkolnego jest przygotowanie dłuższej rozprawy poświęconej jednemu z tematów przewodnich, przygotowanych w ramach danej edycji OLiJP przez Komitet Główny. Tematy tegorocznej edycji, wraz z dyspozycjami, w których znajdziesz dodatkowe wskazówki co do realizacji poszczególnych wątków, a także sugerowaną literaturę podmiotu i przedmiotu, zostały już w większości opublikowane na stronie internetowej Olimpiady i brzmią następująco:
1.Obrazy domu w literaturze polskiej renesansu i baroku.
2. Drogi i bezdroża romantycznej poezji; improwizacje Mickiewicza (wybrane zagadnienia).
3. Twórczość pisarska i krytyka literacka. Powinowactwa.
4. Przyszłość literatury – projekt.
5. Egzotyka bliskich okolic i związanych z nimi środowisk jako temat literacki.
6. Postęp techniczny w ujęciu literackim i refleksji humanistycznej.
Język:
7. Językowe wyprawy w kosmos.
Teatr:
8. Pokolenia reżyserek ostatnich stu lat.
9. Teatr wobec niepełnosprawności.
Szczegółowe informacje na temat poszczególnych tematów możesz znaleźć tutaj. Jak zapewne zauważyłeś, pierwszych sześć zagadnień dotyczy historii literatury oraz wiedzy o kulturze – to one są najczęściej wybierane przez Olimpijczyków. Wybór tematu językowego nie wpływa w istotny sposób na dalszy przebieg zawodów. Zmienia się jedynie nieco tematyka pytań przy okazji części ustnej etapu okręgowego.
Trzeba się jednak poważnie zastanowić rozważając wybór tematu związanego z teatrem. Powoduje to bowiem automatycznie przystąpienie do dalszych zmagań olimpijskich w ramach tzw. specjalizacji teatrologicznej. Oznacza to, że na etapie okręgowym tematy wypowiedzi pisemnych mógłbyś wybierać jedynie z puli przeznaczonej dla tej specjalizacji, znacznie węższej niż ta przygotowana dla ogółu uczestników, bowiem dotyczącej jedynie wiedzy o dramacie i wiedzy o teatrze. Oczywiście, jeżeli jesteś miłośnikiem dramatów, a teatr to całe Twoje życie, to nic nie stoi na przeszkodzie, abyś poszedł tą ścieżką! Należy jednak pamiętać, że jest ona przeznaczona głównie dla pasjonatów.
Zgodnie z zapisami regulaminu Olimpiady praca przygotowywana przez ucznia na etap szkolny powinna mieć objętość od 10 do 15 stron formatu A4. Przy redagowaniu powinieneś wykorzystywać czcionkę Arial lub Times New Roman o rozmiarze 14. To istotne, ponieważ zapewne przyzwyczajony jesteś do nieco mniejszego fontu.Tymczasem jeśli skorzystasz z niego i zapełnisz limit objętości, to po zwiększeniu go do żądanego przez Komitet Główny rozmiaru byłbyś zmuszony do cięć.
Z perspektywy gatunkowej wypowiedź ta ma charakter bardziej rozbudowanej szkolnej rozprawki, względem której różnią ją przede wszystkim zakres poruszanej problematyki, a także konieczność korzystania z literatury przedmiotu, włącznie ze wskazaniem jej w przypisach oraz bibliografii. Zasady ich tworzenia można znaleźć na stronie internetowej Olimpiady.
To natomiast, co łączy te formy wypowiedzi, to m.in. trójdzielność kompozycji, konieczność stosowania przemyślanej argumentacji połączonej z przykładami literackimi oraz kontekstowymi, a także konieczność dbałości o warstwę stylistyczną wypowiedzi. Wiele miejsca tej problematyce poświęcamy w ramach kursu Indeksu w Kieszeni, ponadto możesz spodziewać się od nas indywidualnej opieki nad przygotowywaną przez Ciebie pracą. Swoje porady formułuje również Komitet Główny – znajdziesz je tutaj.
Przede wszystkim musisz sobie uświadomić, że Twoim obowiązkiem nie jest zrealizowanie wszystkich sugestii zawartych w dyspozycjach do danego zagadnienia olimpijskiego. Wręcz przeciwnie, powinieneś się tego wystrzegać, ponieważ właściwie uniemożliwiłoby to zachowanie logicznej spójności wywodu. Twoim celem jest sformułować własny temat, który będzie odpowiednio węższy względem dyspozycji, a jednocześnie będzie z nimi pozostawał w związku treściowym.
Podobnie należy podchodzić do literatury podmiotu i przedmiotu. Jak podkreślają sami autorzy dyspozycji, są to sugestie – nie musisz więc wykorzystywać wszystkich i poszukiwać dla nich miejsca w swojej pracy. Oczywiście możesz sięgnąć po pozycje książkowe czy inne, które nie zostały uwzględnione w dyspozycjach – na tym polu masz bardzo dużą swobodę i wiele zależy od Twojej inwencji. Oczywiście w przypadku, gdy zdecydujesz się na uczestnictwo w kursie Indeksu w Kieszeni, będziesz mógł liczyć na wsparcie ze strony tutora.
Gdyby interesowały Cię jeszcze inne, bardziej szczegółowe kwestie formalne związane z pierwszym etapem Olimpiady, to znajdziesz je w regulaminie zmagań. Zwróć uwagę, że obowiązująca wersja regulaminu dotyczy wyłącznie roku szkolnego 2022/23 – nie korzystaj z nieaktualnych wcześniejszych wariantów.
Czas na napisanie pracy na pierwszy etap jest regulowany w ramach ustaleń w danej placówce oświatowej. Zasięgnij w tym celu informacji u nauczyciela języka polskiego, który w Twojej szkole zajmuje się opieką nad uczestnikami Olimpiady. Najczęściej nauczyciele wymagają oddania prac w gotowym kształcie do połowy listopada, choć w przypadku Twojego liceum może być inaczej.
Jednym z elementów etapu szkolnego jest prezentacja wyników swoich analiz na forum klasy (bądź szerszym), w połączeniu z dyskusją. W praktyce forma ta bywa realizowana na bardzo różne sposoby. Czasem w formie poważnego spotkania po lekcjach, z zaproszonymi gośćmi, czasem zaś jedynie szczątkowo, np. w formie rozmowy z innym nauczycielem, który będzie sporządzał krótką recenzję Twojej pracy.
Przebieg prezentacji pracy i dyskusji nad nią, a także ocena wyrażona w recenzji nie wpływają na ostateczną ocenę pracy z pierwszego etapu. O tej decyduje w pełni komitet okręgowy, który oceni wypracowanie w skali od 0 do 60 punktów. W celu przejścia do etapu okręgowego trzeba zdobyć przynajmniej 45 punktów. Wyniki tej części zmagań są najczęściej udostępniane w styczniu, będziesz mógł je sprawdzić na swoim prywatnym koncie elektronicznym uczestnika Olimpiady.
Przygotowanie pracy pisemnej na etap szkolny Olimpiady Literatury i Języka Polskiego nie należy z pewnością do najłatwiejszych wyzwań. Bardzo istotny jest wybór odpowiedniego tematu, nie nazbyt szerokiego ani też nie nadmiernie szczegółowego – tak, aby można go było zrealizować możliwie wyczerpująco w ramach przewidzianej objętości pracy. Istotna jest też dyscyplina myślowa oraz spójność merytoryczna pracy, nie wspominając również o walorach językowych i edytorskich.
Prawdopodobnie pracę tych rozmiarów będziesz przygotowywał po raz pierwszy. Indeks w Kieszeni służy Ci pomocą! Wesprzemy Cię w sprecyzowaniu tematyki pracy, doborze literatury przedmiotu i podmiotu, którą w razie potrzeby będziemy też wspólnie omawiać. Wreszcie możesz spodziewać się aktywnej współpracy na polu wprowadzania korekt merytorycznych i językowych do wypracowania. Z nami etap szkolny okaże się dużo mniej skomplikowany niż wygląda na pierwszy rzut oka!
Zapraszamy na kurs przygotowujący do Olimpiady Literatury i Języka Polskiego z Indeksem w Kieszeni!
Strona przygotowana przez Zyskowni.pl