PROMOCJA na kursy trwa do 10/07! Do końca: --:--:--!

Kategorie

Kategorie

Motyw dojrzewania na maturze z języka polskiego

Motyw dojrzewania to jeden z uniwersalnych i ponadczasowych tematów literackich. Matura z języka polskiego często korzysta z tego tematu. Przedstawia on proces przechodzenia jednostki z okresu dzieciństwa i młodości w dorosłość. Z całym bagażem towarzyszących temu doświadczeń, przemian i wyzwań. Zrozumienie tego motywu jest kluczowe do interpretacji wielu dzieł.

Motyw dojrzewania na maturze jest przede wszystkim dojrzewaniem w sensie transformacji psychicznej i emocjonalnej bohatera. Bohaterowie, którzy przechodzą ten proces, zmagają się przede wszystkim z kilkoma wyzwaniami.


rozprawka na maturze z języka polskiego na temat motywu dojrzewania
www.pixabay.com

Pierwsza miłość i rozczarowanie z nią związane 


Jak wszyscy wiemy – pierwsze miłości to niezwykle intensywne doświadczenia, które silnie wpływają na młodego człowieka wkraczającego w dorosłość. Z reguły wiążą się one z idealizacją drugiej osoby, odkrywaniem nowych emocji – radości, ekscytacji. Ale także niepewności i lęku przed odrzuceniem. Te uczucia są nowe i nieznane, co potęguje ich siłę i sprawia, że stają się ważnym elementem kształtowania się rysopisu psychicznego bohatera. 

Możemy przytoczyć bardzo wiele przykładów z literatury, gdzie pierwsza miłość oraz rozczarowanie z nią związane są katalizatorami w dojrzewaniu bohatera. Przez pryzmat tych doświadczeń postać uczy się o sobie, o innych i o naturze uczuć. Z niewinnego i często naiwnego młodzieńca staje się osobą bardziej świadomą swoich emocji i bardziej realistycznie patrzącą na świat relacji.

Wątek ten jest widoczny jest chociażby w Przedwiośniu Stefana Żeromskiego. Cezary Baryka wskutek doświadczenia nieszczęśliwego uczucia do Laury Kościenieckiej, zaczyna zupełnie inaczej postrzegać świat. Niespełnienie tej miłości prowadzi do jego wewnętrznej przemiany oraz zmienia go jako człowieka. W związku z tym dochodzi do całkowitego przekształcenia sposobu, w jaki bohater patrzy na świat. 


Poszukiwanie tożsamości 


Proces poszukiwania tożsamości jest nieodłącznym elementem dojrzewania, w którym młodzi bohaterowie literaccy stają przed fundamentalnymi pytaniami o własną naturę i przyszłość. W tym burzliwym okresie przejściowym, między dzieciństwem a dorosłością, intensywnie eksplorują różne aspekty siebie. Zadają sobie kluczowe pytania: ,,kim jestem?’’ i ,,dokąd zmierzam?’’. To czas eksperymentowania z różnymi rolami społecznymi, przyjmowania i odrzucania rozmaitych idei. A także weryfikowania systemów wartości, w nieustannym poszukiwaniu własnego, unikalnego miejsca w złożonym świecie.

Często temu wewnętrznemu poszukiwaniu towarzyszy bunt przeciwko ustalonym autorytetom – rodzicom, nauczycielom, tradycji – co nie jest aktem czystej negacji. Raczej wyrazem dążenia do autonomii myślenia i działania. Pragnieniem wytyczenia własnej ścieżki, niezależnej od narzuconych wzorców. Poprzez te próby i niekiedy błędy, młodzi ludzie stopniowo odkrywają swoje prawdziwe ,,ja”. Kształtują oni własny system wartości i wyznaczają kierunek swojej dalszej drogi życiowej. Ostatecznym celem tego intensywnego procesu jest odnalezienie własnej tożsamości, zrozumienie swoich pasji i talentów oraz określenie roli, jaką pragnie się odegrać w społeczeństwie.


matura z języka polskiego a motyw dojrzewania
www.pixabay.com

Motyw dojrzewania w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza


W tym kontekście warto przywołać postać Jacka Soplicy z Pana Tadeusza Adama Mickiewicza. W młodości Jacek był porywczym i dumnym szlachcicem, znanym ze swojego awanturnictwa. Jego gwałtowna reakcja i zabójstwo Stolnika Horeszki prowadzą do tragicznych konsekwencji. Zostaje on przedstawiony jako zdrajcy narodu. To wydarzenie staje się punktem zwrotnym w jego życiu, które inicjuje głęboki proces przemiany i poszukiwania nowej tożsamości. Jacek ucieka z kraju, staje się księdzem Robakiem, pokornym emisariuszem, który w ukryciu służy swojej Ojczyźnie.

Przyjmuje nową tożsamość, odrzucając swoją dawną pychę i impulsywność. Przyjęcie nowej tożsamości jest dla niego sposobem na odnalezienie sensu życia i zmazanie hańby przeszłości. Ostatecznie, przed śmiercią, Jacek Soplica odzyskuje swoje prawdziwe imię i zostaje zrehabilitowany. Symbolizuje to zakończenie jego długiej i trudnej podróży w poszukiwaniu tożsamości i odkupienia. Jego historia pokazuje, jak traumatyczne wydarzenia i poczucie winy mogą stać się katalizatorem głębokiej przemiany. A także powodem do poszukiwania nowej, bardziej wartościowej tożsamości.


Poszukiwanie własnej ścieżki 


Ostatecznym etapem i celem procesu poszukiwania tożsamości jest odnalezienie własnej drogi życiowej. Co dla dojrzewającego człowieka oznacza zrozumienie swojego miejsca w otaczającym go świecie. W tym kluczowym momencie dojrzewania jednostka pragnie tych elementów, które ją wyróżniają. Nadają jej indywidualnego charakteru. To czas intensywnego samopoznania, w którym dojrzewający człowiek usiłuje określić, jaką rolę pragnie odegrać w społeczeństwie. Jak i tego jakie są jego życiowe cele i dążenia.

Proces ten nie jest prosty i linearny. Często wiąże się z eksperymentowaniem, próbowaniem różnych podejść i dokonywaniem wyborów, które kształtują przyszłość. Znalezienie własnej drogi to proces budowania autonomii. Jednostka przestaje być jedynie odbiorcą narzuconych wzorców. Staje się świadomym kreatorem własnego życia, kierując się wewnętrznymi pragnieniami i aspiracjami. To osiągnięcie pewnej dojrzałości, w której bohater potrafi zacząć samodzielnie podejmować decyzje. Jak i brać za nie odpowiedzialność, krocząc ścieżką, którą sam wybrał.


Motyw dojrzewania w „Kordianie” Juliusza Słowackiego


W dramacie Juliusza Słowackiego ,,Kordian’’, tytułowy bohater przechodzi intensywny proces poszukiwania własnej drogi. Stanowi on centralny element jego dojrzewania. Początkowo Kordian jest młodzieńcem owładniętym romantycznymi ideami i marzeniami. Lecz jego pierwsze doświadczenia miłosne i zderzenie z realiami świata prowadzą go do głębokiego rozczarowania i poczucia bezsensu. W akcie desperacji próbuje odebrać sobie życie. To symbolizuje kryzys jego dotychczasowej tożsamości i brak jasnej wizji przyszłości.

Podróż Kordiana po Europie ma być próbą odnalezienia wartości i sensu istnienia, a tym samym własnej drogi. Kulminacją tego etapu jest jego pobyt na Mont Blanc. Tam w samotności i w kontakcie z naturą doznaje olśnienia i poczucia misji. Rodzi się w nim idea poświęcenia dla narodu, co wydaje się być odnalezieniem celu i własnej drogi.

Po powrocie do kraju jego idealistyczny zapał, a także wiara we własną siłę okazują się niewystarczające. Zwłaszcza w konfrontacji z realiami polityki i własnymi słabościami. Ostatecznie, los Kordiana kończy się tragicznie. Jego historia może nam pokazać, jak trudne i złożone może być poszukiwanie własnej drogi. Jest ono naznaczone zarówno momentami ogromnej wiary oraz poczucia sensu we własną działalność, jak i zwątpienia. Jego przykład pokazuje, że odnalezienie swojego miejsca w świecie nie zawsze prowadzi do jednoznacznego sukcesu. Ale samo dążenie do tego celu jest ważnym elementem procesu dojrzewania i kształtowania tożsamości. 


motyw dojrzewania na maturze z języka polskiego
www.pixabay.com

Motyw dojrzewania na maturze z języka polskiego: najważniejsze informacje


Podsumowując, podczas analizy tekstów literackich, warto zwrócić uwagę na to, w jaki sposób przedstawiony jest proces dojrzewania bohatera.

  • Jakie wydarzenia mają na niego największy wpływ?
  • Jak zmienia się jego postrzeganie świata i samego siebie?
  • Jakie wnioski płyną z jego doświadczeń?

Zrozumienie motywu dojrzewania jest kluczowe dla wielu tekstów, z którymi zetkniesz się w trakcie przygotowań do egzaminu maturalnego. W związku z tym niezbędne jest poważne podejście do tego zagadnienia oraz rozpatrywanie go zawsze z całą jego złożonością.

Nie zwlekaj i dołącz do naszych kursów – zacznij kompleksowe przygotowanie do matury z Indeksem w Kieszeni!

Zapisz się do naszego newslettera, aby być na bieżąco z nowościami i wydaniami.

Subskrybując, zgadzasz się z naszą Polityką Prywatności i wyrażasz zgodę na otrzymywanie aktualizacji od naszej firmy.
Zapisz się do naszego newslettera, aby być na bieżąco z nowościami
i wydarzeniami.
Newsletter
Subskrybując, zgadzasz się z naszą Polityką Prywatności i wyrażasz zgodę na otrzymywanie aktualizacji od naszej firmy.
© 2025 Indeks w Kieszeni. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Strona przygotowana przez Zyskowni.pl