Jak dostać się na MISH?

MISH – ten magiczny skrót wywołuje nieraz u kandydatów na studia wielkie emocje. Ta droga kształcenia uchodzi nieraz za znacznie atrakcyjniejszą od standardowej, dzięki czemu stanowi świetną opcję dla osób wszechstronnie uzdolnionych. Czym jednak właściwie jest MISH? I jak się tam dostać? O tym przeczytasz poniżej!

Skrót MISH bywa różnie rozwijany w zależności od uczelni – na Uniwersytecie Warszawskim są to Międzydziedzinowe Indywidualne Studia Humanistyczne i Społeczne. Na Uniwersytecie Jagiellońskim z kolei – Międzywydziałowe Indywidualne Studia Humanistyczne. 

Ich idea jest jednak zawsze taka sama – umożliwienie studentowi rozwoju na wielu różnych polach, dzięki czemu jego ścieżka edukacyjna będzie w największym możliwym stopniu dostosowana do indywidualnych preferencji.

Na czym polega MISH?

Często w uproszczeniu mówi się, że studia tego typu polegają na realizowaniu więcej niż jednego kierunku w jednym momencie. To tylko częściowo prawda. Po pierwsze, wcale nie jest konieczne, abyś w ramach MISH-u realizował więcej niż jeden kierunek studiów. 

Musisz wybrać kierunek wiodący, z którego otrzymasz później dyplom licencjacki lub magisterski, oprócz tego zaś możesz skonstruować tak zwaną dyscyplinę. Na czym ona polega? Wybierasz co najmniej trzy powiązane ze sobą tematycznie przedmioty, które Twoim zdaniem przyczynią się do poszerzenia Twoich wiedzy i kompetencji w istotny sposób. Następnie musisz uczęszczać na te przedmioty i uzyskać z nich oceny.

Oczywiście, nic nie stoi na przeszkodzie, aby wybrać dwa kierunki studiów. Warto pamiętać, że studiowanie dwóch kierunków w ramach MISH nie równa się osobnemu zapisaniu się na dwa wydziały. O tym, z jakimi korzyściami wiąże się wybór studiów międzywydziałowych w przypadku osób chcących studiować dwa kierunki, przeczytasz w dalszej części tekstu.

Jakie uczelnie oferują MISH?

Współcześnie studia międzywydziałowe są oferowane przez większość najważniejszych polskich uniwersytetów. Jest to jednak inicjatywa względnie młoda – jako pierwszy możliwość pobierania nauki w taki nieszablonowy sposób udostępnił swoim studentom Uniwersytet Warszawski w 1992 roku. Później pomysł ten podchwyciły inne uczelnie:

– Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu – od roku 1997;

– Uniwersytet Śląski w Katowicach – od roku 1997;

– Uniwersytet Jagielloński – od roku 2000;

– Katolicki Uniwersytet Lubelski – od roku 2000;

– Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – od roku 2002;

– Uniwersytet Wrocławski – od roku 2004;

– Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej – od roku 2007;

– Uniwersytet Łódzki – od roku 2008;

– Uniwersytet Opolski – od roku 2011.

Choć studia międzydziedzinowe na wszystkich wymienionych uczelniach łączy wspólna idea, to jednak w szczegółach mogą się one od siebie znacznie różnić. Dlatego też przed podjęciem decyzji o wyborze MISH-u na danej uczelni powinieneś dokładnie wczytać się w jego regulamin, dostępny zazwyczaj na właściwej stronie internetowej.

Jak się dostać na MISH?

Pośród uczniów pokutuje przeświadczenie, jakoby na MISH można się było dostać wyłącznie będąc laureatem olimpiady przedmiotowej. Nic bardziej mylnego! Na studia międzywydziałowe, tak samo jak na każde inne, możesz kandydować także wyłącznie na podstawie wyników egzaminu maturalnego. Oczywiście progi punktowe są wyższe niż w przypadku wielu innych kierunków, nie oznacza to jednak, że na MISH nie może dostać się ktoś, kto nigdy nie brał udział w olimpiadach, za to napisał maturę na bardzo wysokim poziomie.

Poniżej w szczegółach analizujemy, jakie wymagania stawiają kandydatom na studentów poszczególne uczelnie oferujące studia międzywydziałowe.

Ścieżka olimpijska

Nie ulega wątpliwości, że osoby utytułowane w olimpiadach przedmiotowych mają ułatwiony dostęp do studiów w ramach MISH. Zasady różnią się na poszczególnych uczelniach, lecz najczęściej laureaci najwyższych miejsc bądź ci, którzy zdobyli laury więcej niż jednej olimpiady, są przyjmowani poza kolejnością, wyłącznie na podstawie złożenia wymaganych dokumentów. Pozostali zaś otrzymują maksymalną liczbę punktów w rekrutacji.

Przyjrzyjmy się temu, jak brzmią zasady przyjmowania na studia laureatów olimpiad na poszczególnych uniwersytetach;

– Uniwersytet Warszawski – wstęp poza kolejnością mają laureaci miejsc od 1. do 6., a ponadto laureaci dowolnych miejsc więcej niż jednej olimpiady. Pozostali laureaci i finaliści otrzymują maksymalną liczbę punktów w rekrutacji w części dotyczącej wyników egzaminu maturalnego;

– wszystkie pozostałe uczelnie oferujące studia tego typu  – laureaci wszystkich olimpiad przedmiotowych otrzymują maksymalną liczbę punktów w procesie rekrutacyjnym.

Warto zwrócić uwagę, że wszędzie powyżej mowa jest o olimpiadach przedmiotowych, a więc takich, które decyzją Ministerstwa Edukacji Narodowej zostały powiązane z określonymi egzaminami maturalnymi. Zazwyczaj przyporządkowanie to jest oczywiste, np. Olimpiada Matematyczna związana jest z maturą z matematyki (i takim samym przedmiotem nauczanym w szkole).

Istnieje ważny wyjątek – z egzaminem dojrzałości z historii powiązane są aktualnie dwie olimpiady: Olimpiada Historyczna i Olimpiada „Losy Żołnierza i Dzieje Oręża Polskiego”. Ta druga jednak nie jest uznawana w postępowaniu rekrutacyjnym przez większość uczelni, co obniża jej prestiż – wyjątkiem jest m.in. Katolicki Uniwersytet Lubelski.

Niektóre uczelnie gratyfikują również laureatów innych olimpiad niż przedmiotowe, zrównując ich w zakresie udogodnień w procesie rekrutacji z tymi ostatnimi. Przykładowo, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zwalnia z udziału w postępowaniu rekrutacyjnym nie tylko laureatów olimpiad przedmiotowych, ale też Olimpiady Wiedzy o Prawach Człowieka i Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej, organizowanych przez COPTIOSH.

Ponieważ zasady obowiązujące na poszczególnych uczelniach różnią się od siebie, a także zmieniają się w każdej kolejnej rekrutacji, warto upewnić się, w jakim kształcie będą one obowiązywać w interesującej Cię rekrutacji. W tym celu zaglądaj do Internetowych Rekrutacji Kandydatów (IRK) poszczególnych uczelni, na których znajdziesz wszystkie szczegóły odnośnie do wymagań rekrutacyjnych.

W zależności od tego, laureatem jakiej olimpiady jest dany kandydat na studia, zazwyczaj decyduje się na wybór różnych kierunków. Poniżej znajdziesz zestawienie najpopularniejszych kierunków pośród laureatów poszczególnych olimpiad:

– Olimpiady z języków obcych nowożytnych – filologie tych języków;

– Olimpiada Języka Łacińskiego – filologia klasyczna;

– Olimpiada Biologiczna – medycyna, weterynaria, pielęgniarstwo, położnictwo, biotechnologia;

– Olimpiada Chemiczna – medycyna, chemia, biotechnologia;

– Olimpiada Filozoficzna – filozofia, prawo, socjologia, psychologia;

– Olimpiada Geograficzna – geografia, geodezja i kartografia, geologia, turystyka;

– Olimpiada Fizyczna – fizyka, informatyka, lotnictwo, architektura, automatyka  i robotyka;

– Olimpiada Artystyczna – historia sztuki, kulturoznawstwo, architektura, grafika;

– Olimpiada Historyczna – historia, prawo, socjologia, kulturoznawstwo;

– Olimpiada Wiedzy o Polsce i Świecie Współczesnym – prawo, administracja, stosunki międzynarodowe, politologia, zarządzanie;

– Olimpiada Literatury i Języka Polskiego – filologia polska, kulturoznawstwo, socjologia, psychologia;

– Olimpiada Matematyczna – matematyka, ekonomia, rachunkowość, astronomia, administracja, zarządzanie;

– Olimpiada Informatyczna – informatyka, matematyka, fizyka, automatyka i robotyka, architektura.

Ścieżka maturalna

Zgodnie z tym, co wspomnieliśmy powyżej, na studia międzywydziałowe można się dostać również na podstawie wyników egzaminu maturalnego. W zależności od uczelni, zasady przeliczania uzyskanych wyników procentowych na punkty w postępowaniu rekrutacyjnym są różne. 

Poniżej przedstawiamy, z jakich przedmiotów uzyskany przez Ciebie wynik będzie liczył się obligatoryjnie, które zaś przedmioty możesz dobrać według najlepszych uzyskanych not:

– Uniwersytet Warszawski – 1. język polski (podstawowy / rozszerzony); 2. matematyka (podstawowa / rozszerzona); 3. wybrany język obcy nowożytny (podstawowy / rozszerzony); 4. jeden przedmiot rozszerzony (inny niż powyższe);

– Uniwersytet Mikołaja Kopernika – 1. język polski, matematyka lub język obcy nowożytny; 2. dowolny inny przedmiot maturalny;

– Uniwersytet Śląski – 1. język polski; 2. matematyka lub język obcy nowożytny; 3. dowolny przedmiot rozszerzony;

– Uniwersytet Jagielloński – 1. język polski; 2. jeden spośród przedmiotów: filozofia, historia, historia sztuki, historia muzyki, język łaciński i kultura antyczna, matematyka, wiedza o społeczeństwie; 3. język obcy nowożytny;

– Katolicki Uniwersytet Lubelski – dwa najlepsze wyniki egzaminów rozszerzonych z dowolnych przedmiotów;

– Uniwersytet im. Adama Mickiewicza – 1. język polski; 2. język obcy nowożytny; 3. jeden spośród przedmiotów: filozofia, historia, historia muzyki, historia sztuki, język łaciński i kultura antyczna, język grecki i kultura antyczna, wiedza o społeczeństwie;

– Uniwersytet Wrocławski – 1. język polski; 2. matematyka; 3. wybrany język obcy nowożytny; 4. dowolny przedmiot rozszerzony.

Warto pamiętać, że, podobnie jak w przypadku rekrutacji na wszystkie inne kierunki, nie obowiązują wyniki ustnych egzaminów maturalnych. Uniwersytety prowadzące studia międzywydziałowe, niewymienione na powyższej liście, nie prowadzą na nie otwartej rekrutacji, lecz odbywa się ona na innych zasadach.

Progi punktowe bywają bardzo zróżnicowane, najwyższe na uczelniach o najwyższym prestiżu, takich jak Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Jagielloński czy Uniwersytet Śląski. Ponadto co roku ulegają one zmianom. Trudno jest też dokonywać obiektywnych porównań między uczelniami z uwagi na różną pulę punktów do zdobycia oraz rozbieżne metody ich przyznawania. 

Jak widać na podstawie powyższej listy, część przedmiotów, z których wyniki maturalne brane są pod uwagę przy rekrutacji, określona jest ściśle. Czasem do wyboru są poziom podstawowy albo rozszerzony – pamiętaj jednak, że wyniki egzaminów na poziomie podstawowym są zawsze przemnażane przez niższy przelicznik, więc nie zawsze warto się na nie decydować, nawet jeśli nominalny wynik jest wyższy. W przypadku przedmiotów do wyboru uczniowie najchętniej wybierają język angielski, geografię czy wiedzę o społeczeństwie.

Nie ulega jednak wątpliwości, że aby móc realnie myśleć o studiach międzywydziałowych, nie powinieneś uzyskać z żadnego spośród punktowanych egzaminów maturalnych wyniku gorszego niż osiemdziesiąt procent. Jeśli myślisz o jakiejś konkretnej uczelni, sprawdź, jakie przedmioty będą uwzględniane w postępowaniu rekrutacyjnym, i skup się przede wszystkim na nich przygotowując się do egzaminu dojrzałości.

Rozmowa kwalifikacyjna

W niektórych przypadkach, np. na Uniwersytecie Warszawskim, Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza i Uniwersytecie Jagiellońskim, elementem procesu rekrutacyjnego jest odbycie rozmowy kwalifikacyjnej, w trakcie której kandydat odpowiada przed komisją. Celem spotkania jest poznanie zainteresowań przyszłego (być może) studenta, zweryfikowanie poziomu wiedzy w zakresie tematów, które uchodzą za jego specjalność, a także skontrolowanie poziomu znajomości wybranego języka obcego. 

Podobnie jak wcześniej, zasady przeprowadzania rozmowy kwalifikacyjnej mogą się różnić w zależności od konkretnej uczelni. Mają one wpływ na końcowy wynik rekrutacji, uzyskana za nią ocena jest przeliczana na punktację rekrutacyjną.

MISH a standardowe studia – wady i zalety

Studia w ramach MISH bywają nieraz gloryfikowane jako idealne rozwiązanie dla osób ciekawych świata, mających szerokie horyzonty i niepotrafiących zgodzić się na zaszufladkowanie w ramach jednej dyscypliny. Pytanie jednak, czy taka wizja jest zgodna ze stanem faktycznym.

Niewątpliwie studiowanie dwóch kierunków w ramach MISH jest łatwiejsze niż bez niego. Nie musisz w takiej sytuacji realizować wszystkich przedmiotów – poszczególne wydziały przygotowują dla studentów międzydziedzinowych tzw. minima programowe, czyli wykaz przedmiotów, które student musi bezwzględnie zrealizować, aby móc przystąpić do obrony pracy dyplomowej.

Minima programowe pozwalają zazwyczaj na ominięcie co najmniej kilku przedmiotów, obowiązkowych dla pozostałych studentów. Niejednokrotnie przewidziane są też inne ułatwienia, np. zwolnienie z pisania rocznych prac zaliczeniowych. Wszystko to powoduje, że studenci MISH realizujący równolegle dwa kierunki stanowią częste zjawisko – zdarzają się nawet tacy, którzy decydują się na trzy.

Zaletą studiów międzywydziałowych jest też opieka ze strony tutora, czyli wybranego przez studenta wykładowcy, z którym może on nawiązać współpracę naukową. Wiele zależy tutaj od chęci każdej ze stron. Warto też wiedzieć, że tutora można zmienić w trakcie trwania studiów. Od woli studenta zależy też to, na ile angażujące będą podejmowane z nim działania. Absolutnym minimum jest zwykle napisanie pod jego opieką rocznej pracy zaliczeniowej.

Niestety, każdy medal ma dwie strony. Studia w ramach MISH, nawet w przypadku studiowania dwóch kierunków, nie prowadzą do uzyskania dwóch dyplomów. Jeżeli na przykład ukończyłeś w ramach MISH-u studia licencjackie na kierunkach filologia polska i filozofia, to uzyskasz jeden wspólny dyplom, poświadczający ukończenie studiów w tych dwóch dziedzinach. Choć dzisiaj pracodawcy przeważnie wiedzą już, czym są studia międzywydziałowe, to taki dyplom może jednak czasem nastręczać trudności.

W przypadku niektórych osób nadmiar swobody w zakresie kształtowania swojej ścieżki kształcenia okazuje się czynnikiem niepożądanym. Studenci MISH-u nieraz znacznie przeciągają swoje studia bądź w ogóle ich nie kończą, ponieważ nie zdołali skupić się dostatecznie na minimum niezbędnym w celu przystąpienia do obrony pracy dyplomowej. W zamian często biorą udział w mnóstwie zajęć, które były interesujące, choć niekonieczne z perspektywy wybranego kierunku.

Błogosławieństwem i przekleństwem zarazem może się też okazać swoboda w rejestrowaniu się na zajęcia. Student międzywydziałowy ma dostęp do rejestracji na dowolne zajęcia, jakie mu się tylko zamarzą. Z jednej strony to niepowtarzalna okazja na poszerzanie swoich horyzontów, z drugiej zaś skłania to do rejestrowania się na zbyt dużą liczbę przedmiotów, które potem trudno jest udźwignąć.

Studia MISH, z uwagi na swoją specyfikę, wymagają nieraz skomplikowanych działań natury administracyjnej, z których znaczna część spoczywa na studencie. Należy zadbać o poprawne ułożenie planu, przesłanie go do zatwierdzenia, a także złożenie tutorowi w terminie pracy zaliczeniowej i przekazanie mu dokumentów do recenzji. Jeszcze więcej formalności spotyka każdego studenta w momencie, gdy zbliża się termin obrony jego pracy dyplomowej.

Warto też odnotować, że studenci MISH narażeni są czasem na innych wydziałach na pewnego rodzaju ostracyzm, spowodowanych ich rzekomym poczuciem wyższości i pogardą dla „zwykłych” studentów.. Stereotyp ten, jak wszystkie inne, ma w sobie zapewne nieco prawdy, ale w zasadniczej mierze nie przystaje do rzeczywistości.

Podsumowanie

MISH cieszy się pośród ambitnych uczniów wielką popularnością. Nie ulega wątpliwości, że daje on możliwości wszechstronnego, multidyscyplinarnego poszerzania swoich zainteresowań. Pozwala też na współpracę z wybitnymi nieraz specjalistami w danej dziedzinie, których zawsze można poprosić o bycie tutorem. Czy chcesz spróbować studiowania w tej formie? Dobrze się nad tym zastanów!