Na lata 2023 i 2024 zostały wprowadzone zmiany na maturze z geografii w jej formule. Przygotowania najlepiej jest więc zacząć od zgłębienia wszystkich szczegółów owych modyfikacji. Dodatkowo, ze skutecznym przyswojeniem całego niezbędnego materiału może pomóc doświadczony zespół Indeksu w Kieszeni. Sprawdź, czego dowiesz się na naszym kursie przygotowującym do matury z geografii!
Źródło: www.pexels.com
Zaczynając od najistotniejszych, nowych elementów formy należy wspomnieć, iż podstawa programowa została „okrojona”. Znajduje się na niej znacznie materiału w stosunku do 2015 roku. Nie jest także konieczne osiągnięcie progu 30% na jednym z przedmiotów zdawanych w zakresie rozszerzonym. Przedstawione wyżej założenia powinny być wystarczające, aby pojąć ogólne zmiany całości egzaminu.
Zmiany na maturze z geografii – arkusz
Zawężając zainteresowania do konkretnego przedmiotu – geografii – możemy także dostrzec wprowadzone modyfikacje formuły.
W arkuszu egzaminacyjnym należy spodziewać się większej ilości zadań. Znajdują się tam polecenia otwarte, w wiązkach (sprawdzających wiedzę i umiejętności z różnych działów geografii na podstawie wspólnego materiału graficznego), wymagających stosowania umiejętności i wiedzy w sytuacjach problemowych.
Nowością będzie także umieszczanie materiałów barwnych przy zadaniach, zamiast w osobnym załączniku. Jednak zapewne najbardziej interesującą sferą będą tematy, które przestały obowiązywać na maturze w latach 2023 oraz 2024.
Czego nie będzie na maturze z geografii?
Najlepiej dokładnie przeanalizować tematy, które przestały obowiązywać na najbliższej maturze. Wiedza ta może zaoszczędzić bardzo dużo czasu. Pomimo wykreślenia ich z wymagań mogą jednak pojawiać się zagadnienia z nimi związane. Potrzebne informacje znajdą się na przykład w tekście źródłowym.
Metody badań geograficznych i technologie geoinformacyjne
Nie będzie konieczne posługiwanie się mapą topograficzną w terenie. Rozumienie istoty identyfikowania zależności przyczynowo-skutkowych, funkcjonalnych i czasowych, zachodzących między elementami przestrzeni geograficznej, argumentowania, wnioskowania i formułowania twierdzeń o prawidłowościach także nas nie obowiązuje.
Obserwacje astronomiczne i współczesne badania Wszechświata
Z tego działu usunięto oddziaływanie Księżyca i Słońca na powstawanie pływów.
Dynamika procesów atmosferycznych
Nie będzie wyjaśniania na przykładach genezy wiatrów stałych, okresowych oraz lokalnych ani identyfikacji czynników warunkujących mikroklimat miejsca, w którym zlokalizowana jest szkoła zdającego na podstawie własnych obserwacji i innych źródeł informacji.
Dynamika procesów hydrologicznych
Odpada także wyjaśnianie mechanizmu falowania wód morskich i upwellingu oraz wpływ mechanizmu ENSO na środowisko geograficzne i wyróżnianie rodzajów wód podziemnych, w tym występujących w okolicy szkoły, oraz wyjaśnianie powstawanie źródeł.
Dynamika procesów geologicznych i geomorfologicznych
Usunięto transgresje i regresje morskie, a także wyróżnianie głównych minerałów skałotwórczych.
Zróżnicowanie struktur społecznych i procesów urbanizacyjnych
Charakteryzacja struktury językowej ludności świata oraz wyjaśnianie procesu upowszechniania się wybranych języków na świecie i podanie jego konsekwencji przestało obowiązywać. Podobnie w przypadku rozumienia, na czym polega kulturowe postrzeganie przestrzeni przez człowieka oraz na podstawie materiałów źródłowych analiza różnic w jej postrzeganiu w różnych kręgach kulturowych.
Zróżnicowanie gospodarki rolnej
Z tego działu wycięto identyfikację problemów związanych z upowszechnianiem się roślin uprawnych zmodyfikowanych genetycznie. Podobnie jak wyjaśnianie rozmieszczenia obszarów ich upraw, dostrzeganie dylematów związane z wykorzystaniem roślin modyfikowanych genetycznie.
Rola tradycyjnych i nowoczesnych usług w rozwoju społeczno-gospodarczym
Tutaj niewiele zredukowano, jedynie wykazywanie roli telekomunikacji w kształtowaniu społeczeństwa informacyjnego.
Zróżnicowanie krajobrazowe Polski
Skrócono ten obszar wymagań o podanie ważniejszych czynników kształtując wybrane krajobrazy, wyróżnianie głównych funkcji krajobrazów oraz przedstawianie roli turystyki i krajoznawstwa w poznawaniu zróżnicowania i piękna krajobrazów przyrodniczych i kulturowych Polski oraz ich promowaniu w kraju i za granicą.
Zróżnicowanie społeczno-kulturowe Polski
Przestało obowiązywać przedstawianie zróżnicowania etnograficznego Polski, regionalnego zaangażowania w działalność organizacji społecznych w Polsce. Analiza przestrzennego zróżnicowania preferencji wyborczych Polaków z wykorzystaniem technologii geoinformacyjnych i dostrzeganie wartości partycypacji społecznej w działaniach na rzecz rozwoju lokalnego i regionalnego, w tym poprawy jakości życia też już nie wchodzą w skład wymagań.
Elementy przestrzeni geograficznej i relacje między nimi
Ten dział został zredukowany o największą liczbę tematów. Są nimi:
– analiza dostępności i ocena jakości wybranych usług (np. edukacyjnych, zdrowotnych, rekreacyjnych, handlowych) w najbliższej okolicy (ulicy, dzielnicy miasta, wsi) na podstawie badań terenowych z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety;
– identyfikacja czynników kształtujących poziom bezrobocia we własnej miejscowości na podstawie zebranych danych statystycznych oraz przeprowadzonych wywiadów i odnoszenie go do poziomu bezrobocia we własnym regionie i w Polsce;
– wyróżnianie głównych funkcji i dokonywanie oceny zagospodarowania terenu wokół szkoły na podstawie obserwacji oraz dostępnych materiałów źródłowych (np. miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, geoportalu, zdjęć satelitarnych) wyszukuje informacje na temat rewitalizacji zdegradowanych obszarów zurbanizowanych i poprzemysłowych, przedstawianie jej celów oraz proponowanie działań rewitalizacyjnych w wybranej miejscowości własnego regionu.
Uwarunkowania przyrodnicze gospodarczej działalności człowieka na przykładzie wybranych obszarów
Usunięto przedstawianie zmian znaczenia czynników przyrodniczych w rozwoju społeczno-gospodarczym regionów w przeszłości i współcześnie oraz dyskusję na temat ich roli w przyszłości.
Źródło: www.pexels.com
Problemy polityczne współczesnego świata
Nie pojawi się przedstawianie, ocena skutków (politycznych, społecznych i gospodarczych) przemian ustrojowych i gospodarczych w Europie oraz krajach byłego ZSRR po 1989 roku. Podobnie charakteryzacja nowych wyzwań dla świata. Pośród nich między innymi terroryzmu oraz podanie jego głównych przyczyn oraz skutków społeczno-kulturowych, gospodarczych i politycznych ze szczególnym uwzględnieniem Europy.
Wybrane problemy społeczne współczesnego świata
Tutaj wykreślono przedstawianie problemów handlu ludźmi, niewolnictwa i wykorzystywania pracy dzieci na świecie jako przestępczy problem globalny. Także wyjaśnienie negatywnego wpływu tych zjawisk zarówno na rozwój społeczny i gospodarczy państw. Do tego identyfikację współczesnych przykładów prześladowań na tle religijnym, w tym noszące znamiona ludobójstwa.
Problemy gospodarcze współczesnego świata
I jako ostatnie: przedstawianie problemu zadłużenia krajów i obywateli na przykładach państw wysoko i słabo rozwiniętych. Poddanie refleksji problemu wpływu konsumpcjonizmu, pracoholizmu i presji gospodarczej związane z maksymalizacją zysków na zdrowie i życie człowieka oraz jego więzi rodzinne.
Zmiany na maturze z geografii – podsumowanie
Zaznajomienie się ze zmianami wprowadzonymi w tegorocznych i przyszłorocznych maturach jest ważne. W ten sposób można uniknąć zaskoczenia podczas egzaminu. Wiedza o samej formie arkusza może bardzo uprościć poruszanie się po nim i rozumienie zadań. Jeżeli natomiast chcesz powtórzyć materiał lub uzupełnić brakującą wiedzę przed maturą to koniecznie sprawdź kursy przygotowujące do egzaminu z geografii. Zapraszamy!