W ostatniej klasie szkoły średniej każdego ucznia czeka matura, a co za nią idzie – wybór studiów. Są to tematy, które nieustannie zajmują myśli uczniów. Niekiedy mogą nawet dostarczać niemało stresu i niepewności, lecz zarówno jedno, jak i drugie można skutecznie zredukować własną pracą. Warto jednak dobrze się przygotować na zmiany na maturze z historii. Z pewnością pomoże w tym doświadczony zespół Indeksu w Kieszeni na naszych kursach do matury z historii.
Źródło: www.unsplash.com
Aby uzyskać jak najlepszy wynik na maturze, trzeba przede wszystkim wiedzieć, z czym się będzie mierzyło. Bez tego trudno przygotować się we właściwy sposób – tym bardziej że wymagania egzaminu dojrzałości nie zawsze muszą być oczywiste. Niniejszy artykuł poda Ci garść potrzebnych informacji, dzięki którym matura z historii 2023 przestanie być niewiadomą.
Zmiany na maturze z historii – najważniejsze informacje
Zacznijmy od podstawowych faktów. Matura z historii obowiązuje tylko na poziomie rozszerzonym, więc podchodzisz do niej fakultatywnie. To już pewnie wiesz, choć warto zdawać sobie sprawę, że nieco groźnie brzmiące słowa „poziom rozszerzony” wcale nie znaczą, że będziesz miał do czynienia z arkuszem trudnym ponad możliwości albo wymagającym niezwykle pogłębionej znajomości historii.
Podstawa programowa na potrzeby egzaminu zdecydowanie wystarczy i matura nie powinna być wyzwaniem trudniejszym niż sprawdziany z tego przedmiotu, które do tej pory pisałeś w szkole, a w wielu miejscach może być nawet prostsza. Zatem warto podejść do niej z otwartą głową i przede wszystkim nie wyolbrzymiać wyzwania, jakie się z nią wiąże.
Jaki jest czas na napisanie matury z historii?
W 2023 czas na napisanie arkusza wynosi 180 minut. Jest to całkiem sporo czasu, zatem nie będzie potrzeby, aby bardzo się śpieszyć lub stresować się, że nie uda się wyrobić ze wszystkimi zadaniami przed końcem. Liczba punktów możliwych do uzyskania wynosi 60. Aż 15 z nich może zostać przydzielone tylko za jedno, ostatnie zadanie. Jest to oczywiście wypowiedź argumentacyjna, do której za chwilę przejdziemy.
Łączna liczba zadań może wahać się od 29 do 36. Wynika to z faktu, że nie ma stałej punktacji każdego zadania, więc może pojawić się większa ich ilość za mniej punktów lub mniejsza ilość za więcej punktów.
Zmiany na maturze z historii – pierwsza część arkusza
Źródło: www.unsplash.com
Warto pamiętać, że zadania z pierwszej części arkusza dzielą się na dwa rodzaje. Pierwszy z nich to najbardziej typowe zadania zamknięte – np. wielokrotnego wyboru czy prawda-fałsz. Choć są one najmniej punktowane, to warto im poświęcić dostatecznie dużo uwagi. W końcu każdy punkt może się przydać, a niejednokrotnie to z pozoru najbardziej oczywiste zadania mogą kryć w sobie jakiś „haczyk”. Powinieneś być cały czas uważny, bo najmniejszy szczegół może dużo zmienić w treści zadania.
Pozostałe polecenia z części pierwszej arkusza to zadania otwarte. Najczęściej polegają na wypełnieniu luki albo sformułowaniu jakiejś krótkiej wypowiedzi na dany temat. Wymagają więc one od nas już nie tylko pełniejszej wiedzy, ale i umiejętności dobrego jej przekazywania. Dlatego w przygotowaniach do matury ważne jest właśnie przede wszystkim ćwiczenie narracji historycznej, bo bez tego nie uzyskasz zbyt wielu punktów.
Warto jednak pamiętać, że zadania maturalne mimo wszystko zawsze są formułowane na pewnym poziomie ogólności, więc lepiej kompleksowo przerobić cały materiał niż dogłębnie zbadać tylko część tematów.
Nie same fakty historyczne mają znaczenie
Co do obu rodzajów zadań niezwykle ważne jest, aby pamiętać, że nauka samych faktów to zdecydowanie za mało. Matura z historii oparta jest przede wszystkim o źródła w najróżniejszej postaci – od tekstów historycznych, przez dzieła sztuki, po mapy oraz zdjęcia. Musisz więc po prostu jak najwięcej „naoglądać” się tych wszystkich ilustracji historycznych, aby później dobrze je kojarzyć i nie czuć się zaskoczonym.
Czym innym jest sucha znajomość tekstu, a czym innym pewna orientacja graficzna w elementach typowych dla danych epok czy tematów. I chodzi właśnie o to, że nie musisz na siłę wbijać do pamięci, co jak wygląda i czym jest, ale bardziej zyskać pewność w rozpoznawaniu najróżniejszych źródeł i ilustracji.
Druga część arkusza maturalnego z historii
Na sam na koniec mierzysz się z zapewne najtrudniejszym dla wielu wyzwaniem maturalnym – wypowiedzią argumentacyjną. Trzeba sobie powiedzieć wprost, że o ile faktycznie może ona nastręczać pewnych trudności, to nie jest przeszkodą nie do przeskoczenia. Nawet jeśli nie przepadasz za taką formą wypowiedzi, to właściwe przygotowanie i praktyka będą doskonałym remedium na wszelkie problemy.
Wypowiedź argumentacyjna ma sprawdzić nie tylko Twoje zasoby wiedzy historycznej, lecz także ich zrozumienie, umiejętność łączenia faktów oraz tworzenia z nich spójnej narracji. Może brzmieć to niezrozumiale. Nie da się natomiast ukryć, że te trzy rzeczy stanowią podstawę nauki historii. Sprawiają, że nie polega ona tylko na bezmyślnym zapamiętywaniu faktów.
Jak napisać wypowiedź argumentacyjną?
Źródło: www.unsplash.com
Struktura samej wypowiedzi może nieco przypominać rozprawkę, którą przyjdzie Wam pisać na maturze z języka polskiego. Tekst powinien mieć co najmniej 500 słów, więc będzie dość obszerny i należy o tym pamiętać. Zbyt ogólnikowe opisy mogą okazać się sporym problemem.
Macie do wyboru jeden z aż trzech tematów. Może brzmieć on na przykład tak:
To reformację – w dużo większym stopniu niż odkrycia geograficzne – należy uznać za prawdziwy przełom pomiędzy średniowieczem a nowożytnością. Odnieś się do przytoczonej tezy, uwzględniając aspekt kulturowy, polityczny i ekonomiczny.
Podobnie jak na języku polskim praca powinna składać się z trzech elementów – wstępu, rozwinięcia i zakończenia. Dobrze jest jeszcze przed przystąpieniem do pisania pracy stworzyć sobie na brudno plan wypowiedzi uwzględniający fakty, które chcesz przytoczyć. Mogą to być jakieś daty oraz ogólny szkic narracji, jaką przedstawisz.
Wstęp
We wstępie powinieneś nie tylko ogólnie odnieść się do tezy, lecz także nakreślić ogólny kontekst danego wydarzenia czy procesu. W przypadku powyższego tematu warto odnieść się zarówno do reformacji, jak i odkryć geograficznych. Podać daty i ważne wydarzenia z nimi związane, napisać, o co w tych procesach chodziło oraz z czym się wiązały. Oczywiście ma to tylko stworzyć ramy do dalszej części tekstu oraz zagwarantować zorganizowaną, prostą strukturę, a nie być chaotycznym strumieniem świadomości.
Rozwinięcie
Następnie w rozwinięciu przystępujesz do trzonu pracy, w którym musimy odnieść się do wszystkich trzech elementów tematu. Elementy te są o tyle ważne, że za argumenty dotyczące każdego z nich otrzymujemy punkty – od 0 (brak odniesień) do 12 (pełne odniesienie do wszystkich trzech elementów), z całym wachlarzem szczegółów i licznych elementów pomiędzy.
Warto pamiętać, że zawsze lepiej oceniania będzie nawet nieco powierzchowna argumentacja odnosząca się do trzech elementów niż bardzo szczegółowy opis jednego tylko elementu z pominięciem pozostałych. Tym bardziej przyda się plan wypowiedzi, który pozwoli niczego nie pominąć.
Zakończenie
W zakończeniu podsumowujesz pokrótce całość tematu i formułujesz jakąś konkluzję. Oczywiście niezwykle wzbogacającym argumentację elementem byłoby przywołanie w tekście opinii historyków z opracowań naukowych. Ich znajomość wymaga sporo pracy i nie jest wymagana. Jeśli jednak masz dostatecznie wiele chęci oraz dość czasu na przygotowania, to zdecydowanie warto.
Zmiany na maturze z historii – podsumowanie
To tyle, jeśli chodzi o maturę z historii w 2023 roku. Mamy nadzieję, że ten artykuł okazał się pomocny. Oby Twoja nauka okazała się jak najbardziej efektywna, a wyniki maturalne wspaniałe. Jeżeli jednak zależy Ci na kompleksowym opanowaniu całego materiału, to zapraszamy do udziału w kursie przygotowującym do matury z historii. Z Indeksem w Kieszeni z pewnością nauka pójdzie łatwiej! Powodzenia!