Pandemia koronawirusa wprowadziła mnóstwo zmian w życie większości z nas – również w zakresie nauczania szkolnego. Pokłosiem zmian, które spotkały uczniów w ostatnich latach, są dostosowania egzaminacyjne, obowiązujące w 2023 i 2024 roku. W przypadku matury z języka polskiego mają one istotne znaczenie. Jeżeli chcesz się do niej dobrze przygotować, warto zajrzeć na naszą stronę przeznaczoną kursom Indeksu w Kieszeni. Zapraszamy!
Źródło: www.unsplash.com
Egzamin z języka polskiego w ramach nowej formuły maturalnej przeszedł całkowitą metamorfozę. W swej pełnej formie odbędzie się jednak dopiero w 2025 roku. Tymczasem Centralna Komisja Egzaminacyjna zadecydowała o wprowadzeniu kilku istotnych uproszczeń, o których kilka słów więcej znajdziesz poniżej.
Zmiany na maturze z języka polskiego – lista lektur obowiązkowych na poziomie podstawowym
Tegorocznych maturzystów z pewnością ucieszy fakt, że na skutek niesprzyjających nieraz warunków do nauczania panujących w ostatnich dwóch latach skurczyła się nieco lista lektur obowiązkowych. W przypadku zakresu podstawowego nie będzie sprawdzana znajomość następujących pozycji:
– dramatu Williama Szekspira „Romeo i Julia”;
– dramatu Zygmunta Krasińskiego „Nie-Boska komedia”;
– noweli Bolesława Prusa „Z legend dawnego Egiptu”;
– dramatu Aleksandra Fredry „Zemsta”;
– opowiadania Stefana Żeromskiego „Rozdzióbią nas kruki, wrony…”;
– powieści Władysława Reymonta „Chłopi” (tom I – „Jesień”);
– powieści „Madame” Antoniego Libery.
Ponadto nie obowiązują następujące teksty, których znajomość podstawa programowa przewiduje wyłącznie we fragmentach:
– powieści Witolda Gombrowicza „Ferdydurke”;
– powieści Józefa Mackiewicza „Droga donikąd”;
– reportażu Ryszarda Kapuścińskiego „Podróże z Herodotem”.
Zniesienie obowiązku znajomości wymienionych powyżej tekstów oznacza, że odwołania do nich nie mogą pojawić się w teście historycznoliterackim. Dodatkowo uczeń nie może zostać zobligowany przez sposób sformułowania tematu wypracowania do odwołania się do żadnego z tych tekstów. Oczywiście jednak nadal warto zapoznać się z tymi utworami przed egzaminem. Mogą okazać się przydatne przy okazji formułowania przykładów popierających argumenty przedstawiane w wypracowaniu pisemnym.
Zmiany na maturze z języka polskiego – lista lektur obowiązkowych na poziomie podstawowym
W przypadku zakresu rozszerzonego wykreślono te same lektury, które nie obowiązują w zakresie podstawowym, a ponadto, spośród tekstów, których znajomość miała obowiązywać w całości:
– dramatu Arystofanesa „Chmury”;
– wybranego opowiadania Jorge Luisa Borgesa;
– dramatu Janusza Głowackiego „Antygona w Nowym Jorku”.
Spośród tekstów, z których uczniowie powinni znać wybrane fragmenty, nie obowiązują wszystkie pozycje wskazane dla zakresu rozszerzonego, a ponadto następujące:
– epos Wergiliusza „Eneida”;
– powieść Francois Rabelais’go „Gargantua i Pantagruel”.
Podobnie jak w przypadku zakresu podstawowego, zdający nie może zostać zmuszony do odwołania się do danego tekstu poprzez sposób sfomułowania polecenia do wypracowania pisemnego. Warto jednak je znać, ponieważ mogą one okazać się pomocne przy poszukiwaniu odpowiednich egzemplifikacji dla prezentowanych w pracy argumentów.
Zmiany w strukturze egzaminu i zasadach punktowania
W przypadku zakresu podstawowego struktura egzaminu nie uległa istotnym zmianom – arkusz składać się będzie z trzech części: testu Język polski w użyciu, Testu historycznoliterackiego oraz wypracowania pisemnego, w ramach którego uczeń będzie miał dwa tematy do wyboru. CKE zdecydowała za to o zredukowaniu liczby punktów możliwych do uzyskania w części testowej (czyli dwóch z trzech wspomnianych wcześniej elementów arkusza) – łącznie za ich rozwiązanie można będzie otrzymać 60, a nie 70 punktów.
Istotna zmiana w przypadku zakresu podstawowego dotyczy długości wypracowania pisemnego – zamiast deklarowanych początkowo 400 wyrazów została ona zredukowana do 300 wyrazów, co dla wielu maturzystów może stanowić istotne ułatwienie.
Duża modyfikacja została wprowadzona w przypadku egzaminu na poziomie rozszerzonym – zapadła decyzja o anulowaniu części testowej, co oznacza, że zadaniem abiturientów będzie wyłącznie napisanie wypracowania na jeden z dwóch podanych tematów. Jego objętość, zgodnie z pierwotnymi założeniami nowej formuły maturalnej, wynosić będzie minimum 500 wyrazów. Zostanie również zmodyfikowana skala punktacji – za pracę pisemną będzie można uzyskać maksymalnie 35 punktów.
W przypadku obydwu poziomów egzaminu nie ulega zmianie czas pisania – wynosi on 240 minut w przypadku zakresu podstawowego oraz 210 minut dla zakresu rozszerzonego. Oznacza to odpowiednio cztery oraz trzy i pół godziny zegarowe na zrealizowanie wszystkich poleceń oraz sprawdzenie poprawności swoich rozwiązań.
Zmiany na maturze ustnej z języka polskiego w roku 2023 i 2024
Zgodnie z decyzją Centralnej Komisji Egzaminacyjnej matura ustna z języka polskiego zostanie przeprowadzona w pełni zgodnie z zasadami przewidzianymi w ramach nowej formuły maturalnej, tzn. składać się będzie z dwóch części, z czego jedna wypowiedź dotyczyć będzie zagadnienia wylosowanego z puli pytań jawnych, znanych już na długo przed egzaminem, druga zaś zadania, którego treść nie będzie znana, a uczeń pozna ją dopiero w momencie wylosowania. Odpowiedź kończy się dialogiem z komisją maturalną.
Jak łatwo się domyślić, pula pytań jawnych została dostosowana do zmienionej w 2023 roku listy lektur. Nie znajdują się więc na niej pytania do tych lektur, które nie obowiązują w bieżącym roku szkolnym. Aktualna pula pytań jawnych dostępna jest pod następującym adresem: https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_MATURALNY_OD_2023/komunikaty/Aneks_EM_Komunikat_o_egzaminie_ustnym_z_j%C4%99zyka_polskiego_Formu%C5%82a%202023.pdf. Na liście znajdują się pytania do lektur obowiązkowych w zakresie podstawowym. W przypadku matury ustnej nie ma rozróżnienia na poziomy. W związku z tym na liście nie mogły znaleźć się pytania dotyczące lektur z zakresu rozszerzonego.
Podsumowanie
Źródło: www.unsplash.com
Powyżej przedstawione zostały najważniejsze zmiany związane z egzaminem maturalnym z języka polskiego. Pozostałe modyfikacje są nieistotne z perspektywy osoby zdającej. Jeżeli jednak chciałbyś zapoznać się ze stosownym dokumentem CKE, jest on dostępny tutaj:
https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_MATURALNY_OD_2023/Informatory/2023/20221109_Aneks_2023_2024_jezyk_polski_EM_PP_23.pdf (zakres podstawowy); https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_MATURALNY_OD_2023/Informatory/2023/Aneks_2023_2024_jezyk_polski_EM_PR_23.pdf (zakres rozszerzony).
Nadal czujesz się zagubiony w gąszczu zagadnień egzaminacyjnych? Poszukujesz rzetelnego kursu przygotowującego do egzaminu maturalnego z języka polskiego na poziomie podstawowym bądź rozszerzonym? Indeks w Kieszeni z pewnością spełni Twoje oczekiwania! Przygotowujemy do matury na każdym poziomie i gwarantujemy, że nasz kurs obejmuje wszystkie niezbędne zagadnienia. Z nami egzamin stanie się znacznie łatwiejszy, a Ty nie narazisz się na niepotrzebny stres!